Podgorica, (MINA-BUSINESS) – Državni dug, bez depozita, na kraju avgusta ove godine je iznosio 4,05 milijardi EUR, odnosno, 87,37 odsto bruto domaćeg proizvoda (BDP-a), pokazuju preliminarni podaci Ministarstva finansija i socijalnog staranja.
U Ministarstvu procjenjuju da će dug u narednom periodu u apsolutnom iznosu i dalje padati, kao i njegovo učešće u BDP-u, pišu Vjesti.
Ovo je prvi put da je zaduženje države u nominalnom padu od nezavisnosti 2006. godine.
“S obzirom da preliminarne procjene pokazuju da imamo znatno veći rast BDP-a od projektovanog za ovu godinu, a tek predstoje podaci za treći i četvrti kvartal ove godine, izvjesno je da će se ostvariti i značajno bolji rezultat u smanjenju duga države”, rekli su Vijestima iz Ministarstva kojim rukovodi ministar Milojko Spajić.
Prema preliminarnim podacima spoljni dug iznosi 3,62 milijarde EUR ili 78,21 odsto BDP-a, a unutrašnji oko 424,55 miliona EUR ili 9,16 odsto BDP-a.
Ukupni državni dug sa depozitima na kraju avgusta ove godine iznosi 3,5 milijarde, odnosno 76,08 odsto BDP-a.
Iz Ministarstva su kazali da je smanjenje duga u apsolutnom iznosu zasnovano na njegovoj redovnoj otplati i činjenici da, zbog uspješne realizacije emisije euroobveznica na kraju prošle godine, nije bilo potrebe za dodatnim zaduživanjem za finansiranje budžetskih potreba u ovoj godini.
“Podsjećamo i da je ostvaren suficit budžeta tri mjeseca zaredom – jun,jul i avgust, a očekuje se i za septembar. Posmatrano u odnosu na BDP, očekujemo značajno smanjenje duga, imajući u vidu da projektovani rast BDP-a za ovu godinu iznosi oko 10,5 odsto, a sadašnje preliminarne procjene ukazuju na to da rast BDP-a može biti oko 13 odsto, u odnosu na drastičan pad od 15,2 odsto u prošloj godini”, kazali su u Ministarstvu.
Podatak o ukupnom javnom dugu države, koji uključuje državni i dug opština, za ovu godinu biće dostupan, shodno zakonu, naredne godine. Javni dug na kraju prošle godine je bio 4,4 milijarde, odnosno 105,15 odsto preliminarnog BDP-a.
Iz Ministarstva tvrde da trenutni iznos javnog duga, sa tendencijom daljeg pada, nije opasnost po javne finansije, dok u Centralnoj banci (CBCG) nijesu htjeli da odgovore na pitanja Vijesti u vezi javnog duga.
Ekonomski analitičar Predrag Drecun za podgorički list je kazao da zbog postojećeg zaduženja države nije ugrožena održivost javnih finansija, ali da trenutno stanje može da se naruši vrlo lako, bilo kojim negativnim spoljnim uticajem.
“Imamo izvjestan pad učešća javnog duga u BDP na kraju ove godine, ali moramo imati na umu da su nam se i depoziti značajno smanjili tokom ove godine. To znači da nam se sužava manevarski prostor, jer po mom mišljenju depoziti moraju biti uvijek na nekom nivou koji, po pravilu, ne bi smio biti niži od 500 do 600 miliona”, naveo je Drecun.
Prema njegovim riječima, da bi država smanjila zaduženje treba da kombinuje set kratkoročnih i dugoročnih mjera u realnom i finansijskom sektoru.
Drecun preporučuje da se donese strategija jačanja realnog sektora, sa akcentom na poljoprivredu i energetiku, uz ostale grane realnog sektora, a najmanje deset godina.
On je saopštio i da bi CBCG trebalo da propiše da banke moraju oslobađati kolaterale, ako se kredit značajno smanjio i u slučajevima gdje je to tehnički moguće, kako bi dužnik mogao brže da realocira svoj novac.
”Treba nastaviti sa jačanjem finansijske discipline, time što će se problemi rješavati u startu, a ne kad se nagomilaju, pa ostanu mrtvo slovo na papiru, i opterećenje za dalje administrativne postupke. Kako ćete danas naplatiti desetine miliona od poreskih dužnika, kad vrlo često njihova sva imovina ne vrijedi toliko”, rekao je Drecun.
On smatra da treba raditi na promjeni strukture javnog duga i usmjeravati ga ka većem učešću domaćeg duga, u odnosu na strani.
Drecun smatra da je Vlada sa emisijom obveznica koju je napravila dala sebi oduška i vremena da krene u konsolidaciju finansija, te da je taj kredit koji je osporavan od opozicijei dijela opozicije dobro korišćen u osnovi, iako je bilo iznenadnih troškova.
”Budžetski suficit je uhvatio tromjesečni trend, socijalna politika je mnogo snošljivija nego što je bila. Uprava prihoda je postigla određene rezultate. Sezona je bila dobra. Sve to je uticalo da se makroekonomski parametri dovedu u mnogo bolje proporcije nego što je bilo prije godinu. Ali, sve su to kratkoročne mjere, koje će opet morati da se sprovedu novim zaduživanjem ako ne uđemo u jačanje realnog sektora”, zaključio je Drecun.
Pravo preuzimanja ovog sadrzaja imaju samo korisnici Agencije MINA.
Kompletna informacija dostupna je korisnicima na linku MINA SERVIS
Longer version of article is available on a link MINA ENGLISH SERVIS
