Uzimajući u obzir navode koje određeni mediji saopštavaju, pozivajući se na nadležnosti Centralne banke Crne Gore (CBCG), u smislu da je CBCG neadekvatno reagovala da bi spriječila izvršavanje krivičnog djela pranje novca, smatramo potrebnim da javnosti saopštimo sljedeće:
Na osnovu Zakona o sprječavanju pranja novca i finansiranja terorizma („Sl. list Crne Gore“, br. 33/14 i 44/18), CBCG vrši nadzor nad sprovođenjem ovog zakona i propisa donijetih na osnovu njega, u odnosu na banke i druge finansijske institucije. CBCG je, u skladu sa ovim zakonom, dužna da, prije sprovođenja nadzora, obavijesti Upravu za sprječavanje pranja novca i finansiranje terorizma (Uprava) o aktivnostima nadzora koji planira da preduzme.
U 2018. godini izvršena je kontrola usklađenosti poslovanja Atlas banke AD Podgorica (Banka) sa propisima iz oblasti sprječavanja pranja novca i finansiranja terorizma.
Prije sprovođenja ove kontrole, CBCG je obavijestila Upravu i tražila od nje da dostavi informacije i podatke koje je pribavila u postupku vršenja zakonom propisanih obaveza, a koje bi kontrolori CBCG dodatno provjerili tokom neposredne kontrole na licu mjesta u Banci.
Tokom kontrole Banke, ovlašćeni kontrolori su, pored ostalog, izvršili kontrolu poslovanja Banke sa klijentima koji koriste uslugu e-Commerca. Detaljnije informacije radi, uzet je reprezentativni uzorak kontrole, koji se sastojao iz 32 pravna lica od ukupno 108 lica koja se bave ili su se bavila e-Commerce servisom, što predstavlja 29,63% ukupnih klijenata koji su otvorili račun u Banci sa namjerom bavljenja e-Commerce uslugama. Od toga, 24 klijenta su sa statusom aktivnih od ukupno 47, što predstavlja uzorak od 51,06%. Banka je prikazala 61 klijenta koji na dan kontrole imaju status neaktivni. Od tog broja, kontrola je odabrala 8 klijenata (13,11%).
Dakle, CBCG je tokom kontrole Banke, na osnovu Zakona o sprječavanju pranja novca i finansiranja terorizma, provjeravala da li je Banka izvršavala mjere i radnje u skladu sa zakonom, odnosno da li je:
1) identifikovala rizike i vršila procjenu rizika i uspostavila politike, kontrole, procedure i da li je preduzimala radnje za umanjenje rizika od pranja novca i finansiranja terorizma;
2) utvrđivala identitete klijenata i vršila provjeru identiteta klijenata na osnovu vjerodostojnih, nezavisnih i objektivnih izvora i pratila poslovanje klijenta;
3) posjedovala odgovarajući informacioni sistem, i na taj način obezbijedila automatizovanu podršku za procjenu rizika klijenta, stalno praćenje poslovnih odnosa klijenta i kontrolu transakcija, kao i blagovremeno dostavljanje informacija, podataka i dokumentacije Upravi;
4) imenovala ovlašćeno lice za sprovođenje mjera otkrivanja i sprječavanja pranja novca i finansiranja terorizma i njegovog zamjenika i da li im je obezbjedila uslove za njihov rad;
5) organizovala redovno stručno osposobljavanje i usavršavanje zaposlenih;
6) sačinjavala i redovno inovirala listu indikatora za prepoznavanje sumnjivih klijenata i transakcija;
7) vodila evidenciju i obezbijedila zaštitu i čuvanje podataka i dokumentacije pribavljene u skladu sa Zakonom o sprječavanju pranja novca i finansiranja terorizma;
8) uspostavila i pratila sistem koji omogućava da u potpunosti i blagovremeno odgovori na zahtjeve Uprave i nadležnih državnih organa u skladu sa zakonom.
Shodno Zakonu o sprječavanju pranja novca i finansiranja terorizma, ako tokom inspekcijske kontrole CBCG procijeni da, u vezi sa nekom transakcijom ili licem, postoji osnov sumnje da se radi o pranju novca ili finansiranju terorizma ili utvrdi činjenice koje mogu biti dovedene u vezu sa pranjem novca ili finansiranjem terorizma, dužna je da odmah, bez odlaganja obavijesti Upravu.
Takođe, na osnovu Zakona o sprječavanju pranja novca i finansiranja terorizma sve banke su dužne da Upravi dostavljaju izveštaje o gotovinskim transkacijama u iznosu od najmanje 15.000 eura, kao i o klijentima i transakcijama za koje postoji osnov sumnje da se radi o pranju novca ili finansiranja terorizma.
U skladu sa navedenim, Izvještaj o kontroli Banke je, po proceduri, dostavljen Upravi, nakon isteka zakonskog roka za dostavljanje primjedbi na izvještaj od strane Banke.
kontakt pošiljaoca: [email protected]
