Podgorica, (MINA) – Veliki broj romskih egipćanskih (RE) učenika i pored mjere afirmativne akcije koja se ogleda u dodatnih šest bodova na osnovu pripadnosti toj populaciji, ne uspijeva da se upiše na smjerove koje želi da pohađa zbog čega odustaju od daljeg školovanja, upozorili su iz Ujedinjenog pokreta Roma i Egipćana (UPRE).
Iz te građanske inicijative rekli su da se učenicima RE populacije, kada ne mogu da upišu smjerove koje žele, sugeriše da upisuju škole i smjerove na kojima preostane mjesta poslije upisnih rokova i da su to najčešće zanatska zanimanja za koja ima najmanje interesovanja i koja učenici ne žele da uče.
Iz UPRE su naveli da raniji uspjeh učenika iz osnovne škole predstavlja prepreku da se ovo ostvari.
“Iz tog razloga mnogi učenici odustaju od daljeg školovanja čime se položaj ukupne populacije na duži rok čini nepovoljnim”, kazali su građanske inicijative UPRE Agenciji MINA,
Oni smatraju da, poštujući pravila koja moraju važiti za sve, treba imati više razumijevanja za učenike/ce iz romske i egipćanske zajednice za koje se mora očekivati da imaju slabiji uspjeh s obzirom na uslove u kojima žive i u kojima se obrazuju.
Iz Ministarstva prosvjete, nauke, kulture i sporta, kazali su agenciji MINA da su ove školske godine u srednje škole upisana 174 učenika romske i egipćanske populacije od čega 101 dječak i 73 djevojčice, što je za 25 više u odnosu na prošlu školsku godinu.
Iz tog resora su naveli da je u prošle školske godini u srednje škole bilo upisano 149 učenika/ca RE populacije, od čega 85 dječaka i 64 djevojčice.
“Školske 2018/19, godine, u srednjem obrazovanju ukupno je bilo 135 učenika/ca RE zajednice – 73 dječaka i 62 djevojčice, što znači da školske 2019/2020. godine, imamo 14 učenika/ca više u odnosu na školsku 2018/19”, kazali su iz Ministarstva.
Na pitanje kako se kreće broj upisanih pripadnika RE populacije u srednje škole u poslednjih pet godina, iz tog resora su rekli da su školske 2016/17. godine bila upisana 124 učenika RE zajednice, od čega 70 dječaka i 54 djevojčice.
“Školske 2017/18. godine, bila su upisana 142 učenika RE populacije – 79 dječaka i 63 djevojčice, dok je u prošloj školskoj godini upisano 149 učenika, od čega 85 dječaka i 64 djevojčice”, kazali su iz Ministarstva.
Oni su naveli da su gradovi gdje ima najviše RE djece koja su upisana u srednje škole Podgorica, Nikšić, Berane, Bar, Ulcinj i Herceg Novi.
Na pitanje kakav je upis na sjeveru, iz tog resora su rekli da su, ako se uporedi trenutna situacija sa brojem upisanih srednjoškolaca RE populacije u prethodnih pet i više godina, vidljivi rezultati koji ukazuju na pozitivan rast upisanih pripadnika RE zajednice.
“Gradovi u kojima su zabilježeni takvi rezultati su Bijelo Polje, Berane, Mojkovac i Žabljak”, naveli su iz Ministarstva.
U inicijativi UPRE smatraju da, ukoliko bi se nastavilo sa striktnim poštovanjem pravila koja važe za sve učenike/ce, može očekivati da se značajno umanji broj učenika/ca iz RE zajednice u srednjim školama.
“Trebalo bi kreirati neka rješenja koja će uvažiti cjelokupan položaj romske i egipćanske zajednice koji se neminovno reflektuje na njihovo obrazovanje i unijeti više senzibiliteta u školovanje djece iz ovih zajednica”, rekli su iz UPRE.
Iz te inicijative su kazali da izazovi postoje i u procesu prelaska iz srednjih škola na fakultete gdje se često dešava da se određeni fakultet ne može upisati zbog neadekvatnih smjerova i srednjih škola koje su učenici završili a što je posljedica upisne politike koju smo ranije objasnili.
“Ove godine imamo situaciju da se dva učenika koji su završili srednju školu „Spasoje Raspopović“ sa odličnim uspjehom ne mogu upisati na fakultet Političkih nauka jer ta škola nije odgovarajuća za upis na taj fakultet”, istakli su iz UPRE.
U toj organizaciji su ocijenili da program stipendiranja srednjoškolaca takođe funkcioniše na način koji nije dobar jer ne motiviše učenike na postizanje boljeg uspjeha.
Oni su ukazali da stipendije u istom iznosu svi učenici primaju bez obzira na uspjeh, redovnost i aktivizam koji pokazju u školi.
“To demotiviše na postizanje boljeg uspjeha, osim onih koji bez obzira na stipendiju postižu dobre rezultate, jer je iznos zagarantovan bez obzira na tanje ocjena ili na vladanje. Morao bi se po našem mišljenju osmisliti pravilnik o stipendiranju koji bi precizno definisao način dobijanja stipendija”, smatraju u UPRE.
Kako su kazali za srednjoškolce iz RE populacije Ministarstvo prosvjete obezbijeđuje mjesečne stipendije u iznosu od 60 EUR za deset mjeseci tokom školske godine.
“Mentorska podrška učenicima od strane nastavnika je jako važna za srednjoškolce iz romske zajednice i bitno je da nastavnici budu senzibilisani za izazove sa kojima se suočavaju ovi učenici i onda kada nema projekata preko kojih se nastavnicima obezbjeđuje honorar za praćenje uspješnosti i podršku romskim učenicima”, naveli su iz građanske inicijative UPRE.
Kako su dodaliza one koji vanredno školuju se plaćaju troškovi polaganja.
Iz UPRE su ocijenili da su osnovne potrebe koje školovanje zahtijeva za romske srednjoškolce zadovoljene i da im je omogućena podrška za nesmetano obrazovanje.
Prema njihovim riječima, problem koji i dalje postoji je kašnjenju u isplati stipendija koje nijesu redovne na kraju svakog mjeseca već se isplaćuju sa zakašnjenjem što stvara probleme učenicima u podmirivanju svih potreba koje školovanje donosi.
“To je pitanje koje bi trebalo urediti na način da se obezbijedi redovna stipendija uz razumijevanje da plaćanja iz državnog budžeta ne zavise samo od Ministarstva prosvjete”, poručili su iz UPRE.
Pravo preuzimanja ovog sadrzaja imaju samo korisnici Agencije MINA.
Kompletna informacija dostupna je korisnicima na linku MINA SERVIS
Longer version of article is available on a link MINA ENGLISH SERVIS
