Podgorica, (MINA) – Skupština je danas usvojila zakon od istorijskog značaja, koji predstavlja važan civilizacijski iskorak, saopštile su nevladina organizacija Akcija za ljudska prava i nevladino udruženje (NVU) “Štrpci – Protiv zaborava”.
Oni su to rekli povodom usvajanja Zakona o izmjenama i dopunama Zakona o boračkoj i invalidskoj zaštiti.
Kako se dodaje, usvojenim zakonom se otetim putnicima iz voza u Štrpcima, žrtvama prinudnih nestanaka na Kosovu, stradalima u NATO bombardovanju Murina i Malesije, i svim drugim prisilno nestalima i ubijenima nakon 17. avgusta 1990. godine, konačno priznaje status civilnih žrtava rata u Crnoj Gori, a njihovim porodicama pravo na socijalnu zaštitu.
Vlada je, kako se navodi, porodicama civilnih žrtava rata obećala i isplatu jednokratnih obeštećenja.
“Napravljen je veoma važan civilizacijski iskorak. Usvojenim Zakonom o izmjenama i dopunama Zakona o boračkoj i invalidskoj zaštiti kao civilne žrtve rata prepoznati su svi državljani bivše Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije bez obzira na to gdje su stradali tokom oružanih sukoba na njenoj teritoriji”, kaže se u sapštenju.
Navodi se da će članovi porodica žrtava ostvariti pravo na socijalnu zaštitu u Crnoj Gori ako imaju crnogorsko državljanstvo.
“Na ovaj način, ispunjen je dugogodišnji apel porodica žrtava i aktivista za ljudska prava”, kaže se u saopštenju.
HRA i NVU “Štrpci – Protiv zaborava” pozdravljaju usvajanje izmjena i dopuna Zakona, na koje se čekalo više od godinu od kada je prvobitno selektivan predlog povučen iz procedure u decembru 2023. godine.
“Civilne žrtve rata su sada konačno sveobuhvatno sistemski prepoznate, a njihovim porodicama dodijeljena prava koja su porodice palih boraca iz ratova 90-tih imale još od 1998. godine”, kaže se u saopštenju.
Navodi se da porodice civilnih žrtava rata u Crnoj Gori do sada nijesu bile socijalno zaštićene, uprkos najtežim gubicima koje su pretrpjele usljed ratnih zločina i oružanih sukoba na prostoru bivše Jugoslavije.
“Za razliku od boraca i njihovih porodica, koji su od 90-tih primali naknade, usklađivane s visinom prosječne plate u državi, porodice civilnih žrtava su bile prepuštene same sebi”, kaže se u saopštenju.
HRA i NVU “Štrpci – Protiv zaborava” su posebno pozdravili obećanje ministra socijalnog staranja, brige o porodici i demografije, Damira Gutića, da će porodice civilnih žrtava rata odlukom Vlade biti obeštećene zbog trodecenijskog kašnjenja sa donošenjem zakona.
“Protok vremena je učinio i da Zakon samo djelimično izjednačava porodice civilnih žrtava s porodicama palih boraca u određenim pravima”, kaže se u saopštenju.
Navodi se da socijalne naknade, u vidu porodične invalidnine i materijalnog obezbjeđenja, sada faktički mogu ostvariti samo udovice i roditelji civilnih žrtava, ako su još živi.
Pojašnjava se da djeca i braća i sestre po pravilu ostaju van domašaja tih prava, budući da su već stariji od 26 godina i prerasli su zakonske uslove za socijalna davanja.
“Uslov se ne primjenjuje jedino ako im je do 15. godine utvrđena nesposobnost za rad i ako nemaju druga primanja”, kaže se u saopštenju.
Zbog toga je, kako se dodaje, odluka Vlade o jednokratnim naknadama ključna za ispravljanje istorijske nepravde prema porodicama civilnih žrtava ratova u Crnoj Gori i pravično razrješenje njihovog pitanja.
“Očekujemo da do te odluke dođe vrlo brzo, u skladu sa najavom Gutića”, zaključuje se u saopštenju.
Pravo preuzimanja ovog sadrzaja imaju samo korisnici Agencije MINA.
Kompletna informacija dostupna je korisnicima na linku MINA SERVIS
Longer version of article is available on a link MINA ENGLISH SERVIS
