Podgorica, (MINA) – Istraživanja nafte i gasa u crnogorskom podmorju biće sprovedena u skladu sa propisima, a potencijalni rizici na životnu sredinu svedeni na minimum, ocijenila je direktorica Kancelarije Regionalnog centra za životnu sredinu za Centralnu i Istočnu Evropu (REC), Srna Sudar.
Istraživanja u podmorju počela su sredinom novembra prošle godine, a brod Polar Empress, kompanije Shearwater završio je 18. decembra snimanje površine blokova u crnogorskom podmorju.
U pojedinim nevladinim organizacijama (NVO) i političkim partijama smatraju da ta istraživanja mogu negativno da utiču na životnu sredinu.
Sudar je agenciji MINA kazala da nadležne institucije moraju da poštuju sve propise i međunarodne konvencije povezane sa tom aktivnošću.
Kako je dodala, nadležne institucije su se obavezale potpisivanjem ili pristupanjem međunarodnim konvencijama, procesom pristupanja Evropskoj uniji (EU), značajom i odgovornošću otvaranja Poglavlja 27 – Zaštita životne sredine i klimatske promjene.
»Pretpostavjam da će se sva istraživanja sprovesti u skladu sa međunarodnim konvencijama koje tretiraju zaštitu podvodne faune Mediterana i sa propisima Crne Gore, i da će potencijalni rizici biti svedeni na minimum«, rekla je Sudar.
Ona je podsjetila da je Vlada ustanovila i odobrila Program “Istraživanje i proizvodnja nafte i gasa u podmorju Crne Gore”, koji je u skladu sa zakonskim obavezama prošao izradu strateške procjene uticaja na životnu sredinu – SEA.
Sudar je objasnila da se SEA radi za planove, programe i strateška dokumenta, dok se procjena uticaja na životnu sredinu – EIA radi za projekte, odnosno konkretne aktivnosti i intervencije u životnoj sredini.
Kako je navela, cilj procjene je prepoznavanje mogućih negativnih uticaja po životnu sredinu, a samim tim i na kvalitet života ljudi, kao i da se prema tome predlože aktivnosti i mjere koje će te uticaje smanjiti ili ukloniti.
»Kako bi se sagledali izazovi takvog programa, obaveze, kapaciteti i mogućnosti nadležnih institucija, REC je, u saradnji sa Ministarstvom održivog razvoja i turizma i Agencijom za zaštitu prirode i životne sredine, organizovala radionicu Poboljšanje sprovođenja i primjene procedura Strateške procjene uticaja na životnu sredinu i Procjene uticaja na životnu sredinu za program Istraživanje i proizvodnja nafte i gasa u podmorju Crne Gore, u novembru 2016. godine, koristeći iskustva Hrvatske”, kazala je Sudar.
Kako je rekla, cilj radionica je bio da se svi akteri uključeni i povezani sa programom istraživanja bliže upoznaju sa zakonodavnim okvirom, procedurama, rizicima i različitim načinima učešća javnosti.
“Raspravljalo se o specifičnostima i odgovornosti u sprovođenju programa istraživanja i proizvodnje nafte i gasa u podmorju Crne Gore”, dodala je Sudar.
Ona je kazala da je istraživanje koje se sprovodi u Jadranskom moru uobičajena aktivnost u potrazi za ugljovodonicima, bazirana na seizmičkim istraživanjima, koja nose sa sobom određeni rizik, prije svega po morsku faunu.
»Svakako, jasni su uticaji i na ribarstvo, koji su prije svega socijalnog i ekonomskog karaktera, ali su dominantni uticaji na faunu. Zbog toga je naglašen važan segment – izrada SEA i EIA, koje treba da prepoznaju uticaje i daju adekvatne mjere ublažavanja ili otklanjanja negativnih uticaja«, zaključila je Sudar.
Tekst je napisan uz finansijsku podršku Evropske unije kroz realizaciju projekta “Dealing with ethics and fake news” pod oznakom IPA2018/397-252. Sadržaj je isključiva odgovornost Agencije MINA i ne mora nužno odražavati stavove EU. Tekst se može preuzimati uz obavezno navođenje izvora.
