Podgorica, (MINA) – Poglavlje 10 – Informatičko društvo i mediji, jedno je od najdinamičnijih i najzahtjevnijih poglavlja zbog brzine tehnološkog napretka i Crna Gora suočava sa velikim obavezama u pogledu usklađivanja s evropskim zakonodavstvom, kazala je šefica pregovaračke radne grupe za to poglavlje, Ružica Mišković.
Ona je to rekla na panel diskusiji o Poglavlju 10 – Informatičko društvo i mediji, pod nazivom „Digitalno. Kritički. Odgovorno: Izazovi i rješenja za siguran online svijet“, koju je organizovalo Ministarstvo evropskih poslova (MEP), kroz projekat EU4ME, u saradnji sa Ministarstvom kulture i medija.
Diskusija je, kako je saopšteno iz MEP, bila usmjerena na razmatranje ključnih izazova u procesu digitalne tranzicije Crne Gore u kontekstu evropskih integracija, posebno u oblastima kao što su regulacija digitalnog prostora, borba protiv dezinformacija, upotreba vještačke inteligencije, sajber bezbjednost i zaštita korisnika.
Mišković je naglasila da se Crna Gora suočava sa velikim obavezama u pogledu usklađivanja s evropskim zakonodavstvom.
„Ovo je jedno od najdinamičnijih i najzahtjevnijih poglavlja zbog brzine tehnološkog napretka. Pred nama su obaveze koje se tiču zakonodavnog usklađivanja, ali i konkretnih aktivnosti koje zahtijevaju aktivan, efikasan i posvećen pristup“, kazala je Mišković.
Glavni pregovarač sa Evropskom unijom (EU), Predrag Zenović, istakao je značaj digitalne pismenosti i vještina za uspješno prilagođavanje savremenim tokovima u okviru evropskih integracija.
„Poglavlje 10 obuhvata i digitalno društvo i medije, važno je da razvijamo kapacitete kako bismo bili digitalno spremni za sve ono što je EU predvidjela svojim digitalnim kompasom sa ciljem da do 2030. godine budemo digitalno spremni za vrijeme i izazove u kojima živimo“, rekao je Zenović.
Direktorica Agencije za audio-vizuelne medijske usluge Sunčica Bakić ukazala je da, iako je Crna Gora formalno uskladila ključne medijske zakone sa evropskim direktivama, implementacija ostaje glavni izazov.
„Usklađivanje sa evropskom regulativom je važno, ali moramo se baviti i specifičnim domaćim izazovima koji nisu prepoznati u drugim zemljama EU. Bez rješavanja tih problema, evropski principi neće moći biti u potpunosti primijenjeni kod nas“, dodala je Bakić.
U tom kontekstu važna je i primjena Uredbe o digitalnim uslugama kao i šireg okvira digitalne regulacije, što je, prema ocjeni profesorice Sandra Bašič Hrvatin sa Fakulteta za humanističke studije Univerziteta Primorska, veoma složen proces.
Prema njenim riječima, ovo je tehnički zahtjevna regulativa koja podrazumijeva koordinaciju svih državnih institucija i politički konsenzus.
„Govorimo o sistemu koji istovremeno uključuje samoregulaciju, koregulaciju i regulaciju. Ako želimo da adresiramo probleme poput dezinformacija, manipulacija, lažnih profila i uticaja vještačke inteligencije na političke procese – potrebna nam je usklađena, efikasna regulacija u skladu sa evropskim pravilima“, objasnila je Bašič Hrvatin.
Snežana Nikčević iz nevladine organizacije 35mm kazala je da je zato važno i da građani imaju svijest o digitalnim pravima.
Ona je navela da je ključno da svaki korisnik zna kakve digitalne tragove ostavlja, ko ih prikuplja, kako može biti targetiran i kako mu se mišljenje može oblikovati.
„Danas tradicionalni mediji primarno ne oblikuju javno mijenje – algoritmi i digitalne platforme preuzeli su tu ulogu“, rekla je Nikčević.
Andreja Mihailović iz organizacije Women4Cyber istakla je značaj fleksibilnog zakonodavnog pristupa u brzo mijenjajućem digitalnom okruženju.
Ona je kazala da pravila stvaraju povjerenje, a povjerenje omogućava održiv tehnološki napredak.
„Međutim, prenormiranost može biti kontraproduktivna, naročito u oblastima kao što su generativni AI modeli. Evropski zakon o vještačkoj inteligenciji je prepoznao potrebu za sukcesivnom primjenom i konstantnim ažuriranjem“, rekla je Mihailović.
Sekretarka Odbora ICT udruženja pri Privrednoj komori Crne Gore, Nada Rakočević, ukazala je na slabosti u digitalnoj transformaciji privrede.
Ona je rekla da nivo digitalne trasformacije privrede nije na zavidnom nivou, pa se propušta prilika za uspješnije poslovanje na globalnom tržištu.
„Potrebno je sistemsko jačanje digitalnih kompetencija, počev od obrazovanja u najranijoj fazi, kako bismo izgradili generacije spremne za digitalno poslovno okruženje“, objasnila je Rakočević.
Diskusija je, kako je saopšteno, održana u okviru kampanje „28do28“, čiji je cilj približavanje građanima koristi od članstva u EU i zatvaranja pregovaračkih poglavlja.
Pravo preuzimanja ovog sadrzaja imaju samo korisnici Agencije MINA.
Kompletna informacija dostupna je korisnicima na linku MINA SERVIS
Longer version of article is available on a link MINA ENGLISH SERVIS
