Podgorica, (MINA-BUSINESS) – Montenegro Airlinesu (MA) potrebna je državna pomoć zbog uticaja pandemije na poslovanje i ona je uslov opstanka avio-prevoznika, saopštio je vazduhoplovni analitičar kompanije ZAMAaero, Alen Šćuric.
On smatra da je MA potreban Crnoj Gori i da ona, kao zemlja koja živi od turizma, ne bi trebalo da ostane bez nacionalne avio-kompanije.
Šćuric je rekao Pobjedi i da nova Vlada ne treba da nastavi proces davanja u zakup aerodroma, jer bi se dobilo ekstremno malo novca, uz izostanak benefita.
“Naravno da je MA potrebna državna pomoć. Svoje avio-kompanije zbog pandemije pomažu sve države Evrope i zar je normalno da Crna Gora to jedino ne radi? Sve države i avio-kompanije iz Evrope i svijeta su konstatovale da nema baš nikakvog načina da prežive bez pomoći”, kazao je Šćuric.
Evropska komisija odobrila je prije nekoliko dana državnu podršku Croatia Airlinesu od 11,7 miliona EUR za naknadu štete uzrokovane pandemijom. Hrvatska Vlada je sredinom novembra je odobrila državnu podršku domaćem avio-prevozniku od 11. marta do 30. juna.
“Nije Croatia Airlines jedina kojoj je odobrena ta pomoć u Evropi. Upravo tim putem treba da ide i crnogorska Vlada”, naveo je Šćuric.
On je podsjetio da je pomoć država tokom pandemije različita i da se kreće od obezbjeđenja minimalnih zrada da bi se zadržali zaposleni, preko investicija u vlasništvo preduzeća, te povećanje udjela, do povoljnih pozajmica sa odloženim plaćanjem.
Najveću pomoć dobili su Lufthansa, devet milijardi EUR, i Air France, sedam milijardi.
Gubici MA za devet mjeseci ove godine su 14,9 miliona EUR, a promet je pao 80 odsto, saopštio je ranije izvršni direktor kompanije Vlastimir Ristić.
Zakonom o konsolidaciji MA, koji je usvojen prošle godine, predviđeno je 155 miliona EUR pomoći toj kompaniji. Ristić je nedavno kazao i da ta pomoć neće biti dovoljna da sačuva kompaniju, već će morati da uslijedi i pomoć zbog Covida-19.
“Iznos od 155 miliona EUR nije malen. Ima kompanija u Evropi koje su dobile manje novca za restrukturiranje, ali ima ih i koje su dobile znatno više. Sa tim novcem MA se otvorila mogućnost da napravi ono što je napravio Erbaltik, LOT i niz drugih kompanja, da se kvalitetno restrukturira, te u vrlo kratkom vremenu postane profitabilna kompanija, da donosi Crnoj Gori novac, te da se proširi na okolne države, kao na primjer BiH, Kosovo i Makedoniju”, rekao je Šćuric.
On smatra da MA sam, bez investicije države, te uz istovremeno restrukturiranje, ni na koji način ne može da popravi sadašnju poziciju na tržištu i ostvari bolje poslovne rezultate.
“Pritom nemojmo miješati pomoć vezanu uz Covid-19 i novac za restrukturiranje. To su dva potpuno odvojena pojma. Kako MA nije dobio pomoć za posljedice Covida-19, bio je prisiljen da troši novac za restrukturiranje, koje zapravo još nije ni pokrenuto, a i ne može u ovakvoj krizi”, rekao je Šćuric.
On smatra da je Crnoj Gori apsolutno potrebna nacionalna avio-kompanija.
“Pogledajte primjer Ljubljane koja je nekada bila broj jedan vazdušna luka regije. Danas ima dana kada na aerodromu u Ljubljani nema nijednog jedinog leta, a većinu dana u sedmici ima tek jedan do dva. Manje i od aerodroma Tivat, a neuporedivo manje od podgoričkog aerodroma, čak i od sarajevskog”, kazao je Šćuric.
Prema njegovim riječima, ljubljanski aerodrom danas je na nivou tuzlanskog i niškog, dok je slovenačko vazduhoplovstvo koje je bilo vrh regije danas debelo ispod BiH.
“Sve to je zbog bankrota Adrie. Može li to sebi dozvoliti Crna Gora, koja živi od turizma i koja za razliku od Slovenije nije u središtu Evrope i na automobilskoj udaljenosti je od većine Evrope? Konačno nije li indikativan primjer Skoplja, Ohrida i Tuzle gdje je Wizz Air, usprkos ogromnim subvencijama, desetkovao broj linija i sedmičnih polazaka”, naveo je Šćuric.
On je, na pitanje da li će i Aerodromima Crne Gore zbog pandemije trebati državna pomoć, odgovorio da to zavisi od finansijskih pokazatelja.
“BiH je to već učinila i za svoje aerodrome izdvojila 3,1 milion EUR, Slovenija daje Ljubljani pet miliona i neke druge države su to učinile. Uz to, nemojte zaboraviti da je tokom ljeta promet iz crnogorskih aerodroma bio više nego skroman, jer nijesu bili mogući letovi prema Rusiji i Srbiji. Stoga je Crna Gora imala neuporedivo manje letova i putnika nego Hrvatska. Nažalost, na ovo sami aerodromi nijesu mogli uticati, posebno na zatvorenost prema Srbiji, pa nije ni fer da sami snose finansijske posljedice”, saopštio je Šćuric.
On je novoj Vladi poručio da ne treba da nastavi sa procesom davanja u zakup crnogorskih aerodoma, koji je započela prošla.
“Ni slučajno. To nije imalo finansijskog rezona ni prije Covida-19, a sada bi to bilo krajnje ludilo. Dobilo bi se ekstremno malo novaca, uz izostanak benefita. Nijesu li loši primjeri koncesija u regiji, gdje konsecionare nije bilo briga za saobraćajnu povezanost, a neki traže i ogromne kompenzacije i benefite radi Covida-19”, rekao je Šćuric.
