Podgorica, (MINA-BUSINESS) – Potrebu da se izdvoje veća sredstva za populaciju penzionera, u ovom momentu osjetljivosti na ekonomskoj sceni, kako svijeta tako i Crne Gore kao otvorene ekonomije u razvoju, nije jednostavno ispuniti, osim na populistički način, smatra ekonomska analitičarka Mila Kasalica.
“Tamo već nema brojki, ni realnih planova, odnosno održivosti sistema, a bez tih uravnoteženih modela razvoja, Crna Gora ne može “raširiti krila” prema budućem razvoju, koji će obezbjeđivati značajnije poreske obuhvate, koji predstavljaju temeljnu odrednicu internih potencijala poboljšavanja kvaliteta primanja penzionera”, rekla je Kasalica Pobjedi.
Ona je objasnila da se rast penzija godišnje usklađuje u skladu sa Zakonom o penzijsko invalidskom osiguranju (PIO) i da na početku ove godine to nije dovoljno da odrazi ekonomske poremećaje koji su, kako je navela, uzburkali i globalnu ekonomiju, a završavaju posljedicama koje u svačijem budžetu ostavljaju manje sredstava za potrošnju i privatne planove.
“Krah destrukcije 90-ih crnogorska ekonomija je pregurala sa finansijskim posljedicama u potencijalima prikupljanja sredstava za održivost sistema PIO. PIO sistem novčanih tokova se decenijama čuva kroz budžet zemlje. Čak i kad Evropa-brže-bolje-neplan izvrši eventualno uvećanje poreskog obuhvata, zbog ukidanja doprinosa za zdravstvo i skale progresivnog oporezivanja na dohodak građana i preduzeća, stanje uvećanih rizika prikupljanja PIO sredstava će ostati i u narednoj deceniji”, rekla je Kasalica.
Ona je dodala da, imajući u vidu kretanje broja korisnika, osnova za materijalno značajne uštede na nivou sistema nema, bez obzira na to šta je Fiskalna strategija 2022–2024. najavljivala. Dodatno, u narednom periodu zaduživanje je makroekonomski troškovno opterećujuće.
Kasalica smatra da se privreda i ukupna crnogorska ekonomija moraju jačati, širiti i uvećavati, kako u investicijama, tako i u broju zaposlenih i održivosti poslovnih planova.
“Uz takav pristup se ide prema samoodrživom rješenju za ekonomski razvoj, a potom i prema planovima značajnijih izdvajanja za populaciju penzionera. Mora se jačati crnogorska ekonomija, koja primarno obezbjeđuje stabilnost sistema za nove generacije kreatora ekonomskog bogatstva. Tek kad se tako osnaži stabilnost sistema na transparentnim osnovama i kad se krene prema održivosti, tada se mogu planirati značajnija izdvajanja za populaciju penzionera”, saopštila je Kasalica.
Ona je navelada je potrebna diversifikovana ekonomska struktura u kojoj se poštuju kvalitativni doprinosi novom proizvodu, dodajući da turizam i zapošljavanje u državnoj upravi ne mogu realizovati prijeko potrebni razvojni iskorak u proširivanju poreskog obuhvata, kako bi se pametnim i odgovornim upravljanjem javnim tokovima novca, korisnije redistribuirala stvorena vrijednost.
Prema podacima Fonda PIO, u januaru je decembarsku penziju primilo 127,99 hiljada korisnika prava iz penzijsko invalidskog osiguranja. Od toga je 118,06 hiljada korisnika u Crnoj Gori, a 9,93 hiljade u inostranstvu. U strukturi penzija 58,3 odsto su starosne, 16,27 odsto invalidske, dok porodične čine 25,43 odsto.
“Struktura penzija po vrstama tog prava smatra se povoljnom, s obzirom na višegodišnji trend porasta udjela starosnih i smanjenja udjela invalidskih penzija u ukupnom broju korisnika. Takođe, konstantno je i smanjenje broja korisnika ostalih prava, s obzirom na to da se radi o stečenim pravima koja se, od primjene novog Zakona o PIO, ne ostvaruju u Fondu PIO”, naveli su iz te institucije.
Najnižu penziju, koja trenutno iznosi 150,21 EUR, prima 16,85 hiljada korisnika, dok je prosječna januarska penzija 299,06 EUR. Najviši iznos penzije, kako navode iz PIO, definisan je limitiranom vrijednošću ličnog koeficijenta osiguranika, koji ne može biti veći od četiri.
“To znači da bi osiguranik koji ima limitiran koeficijent četiri i 40 godina penzijskog staža, na današnji dan primao penziju u iznosu od 1,21 hiljadu EUR. Zakon ne ograničava dužinu penzijskog staža koji utiče na visinu penzije, tako da se prilikom obračuna uzima i penzijski staž duži od 40 godina”, objasnili su iz Fonda PIO.
Pravo preuzimanja ovog sadrzaja imaju samo korisnici Agencije MINA.
Kompletna informacija dostupna je korisnicima na linku MINA SERVIS
Longer version of article is available on a link MINA ENGLISH SERVIS
