Budva, (MINA-BUSINESS) – Slika energetskih prilika u regionu značajno se mijenja postavljanjem kabla između Crne Gore i Italije, kao novog tranzitnog pravca kojim se povezuju elektroenergetski sistemi zapadne i istočne Evrope, ocijenjeno je na konferenciji koju u Budvi organizuje Privredna komora (PKCG).
Na panelu pod nazivom Energetika na Balkanu – stanje i budućnost, koji je održan u okviru dvodnevne međunarodne Konferencije o ekonomiji, saopšteno je da će postavljanjem kabla Crna Gora dobiti poziciju jednog od najznačajnijih energetskih čvorišta Evrope.
Direktor kompanije Terna Crna Gora, Gianluca Vettese, kazao je da će podmorski kabl, dug 450 kilometara, biti u komercijalnoj upotrebi do kraja godine.
“Završavamo testiranje kabla po međunarodnim i standardima Evropske unije (EU)”, rekao je Vettese.
On je, kako je saopšteno iz PKCG, objasnio da je riječ o prvoj fazi projekta čija je ukupna snaga planirana na više od hiljadu megavata (MW).
“U planu je postavljanje još jednog podmorskog kabla prema Italiji, kako bi se cio projekat zaokružio”, naveo je Vettese.
Član uprave Hrvatske berze električne energije (CROPEX), Ivica Toljan, ocijenio je da su konferencije poput budvanske veoma vrijedne, jer na jednom mjestu daju značajne podatke donosiocima odluka.
“Kabl prema Italiji je veliki doprinos Crne Gore stabilnosti energetskog sistema Evrope. Činjenica je da ovakvi kablovi nigdje u svijetu ne posluju lose”, tvrdi Toljan.
Prema njegovim riječima, sve elektrane će morati da se usklade sa politikom EU, čija se energetika sve više zasniva na obnovljivim izvorima.
“Nema ulaska u EU sa emisijom ugljen dioksida iz termoelektrana”, poručio je Toljan.
On je zaključio da će Crna Gora sa kablom postati energetski hab i dodao da je potrebno organizovati edukacije kako bi se prilike koje nosi taj projekat iskoristile na najbolji način.
Izvršni direktor Elektroprivede (EPCG), Igor Noveljić, saopštio je da je energetika najvažnija ekonomska grana i velika razvojna šansa Crne Gore.
On je najavio da će u naredne dvije godine EPCG realizovati investicioni ciklus, u četiri postojeće elektrane, vrijedan 170 miliona EUR.
“Završiće se modernizacija hidroelektrana (HE) Perućica i Piva, kao i ekološka rekonstrukcija Termoelektrane (TE) Pljevlja, što će koštati 40 miliona EUR, dok će 20 miliona biti uloženo u sanaciju deponije Maljevac”, naveo je Noveljić.
On je najavio izgradnju solarne elektrane u Ulcinju vrijedne 200 miliona EUR i vjetroelektrane Krnovo u vrijednosti 50 miliona EUR.
“Urađen je idejni projekat za HE Komarnica čija bi izgradnja trebalo da se zavši u narednih deset godina”, rekao je Noveljić i naveo da je sve navedeno u zbiru 700 miliona EUR investicija ili 500 MW nove snage iz obnovljivih izvora energije.
On je precizirao da će godišnja proizvodnja EPCG iznositi 900 gigavat sati (GWh).
Predsjednik Odbora Regulatorne agencije za energetiku (RAE), Branislav Prelević, ocijenio je da je tema panela u fokusu svih važnijih skupova širom Evrope.
On je akcenat diskusije stavio na novu regulativu EU, odnosno četvrti energetski paket.
“EU se ujedinila oko struje, jer je svjesna da je najranjivija u toj oblasti. Ona uvozi 53 odsto potrebne energije i za to troši 400 milijardi USD. Samo u ovoj godini mjesečno plaća 30 milijardi USD za struju”, kazao je Prelević.
On je dodao da je EU u nepovoljnom položaju, jer joj je glavni snabdjevač Gasprom iz Rusije.
“EU planira da uloži bilion EUR za razvoj energetike u narednih deset godina”, saopštio je Prelević.
On tvrdi da je Crna Gora daleko odmakla u energetskoj zajednici i da je lider po pitanju implementacije politika EU.
“Energetska zajednica želi da se u regionu implementiraju sve politike EU, ali je region prilično inertan i usporava te procese”, kazao je Prelević.
Ministar za ekonomski razvoj Kosova, Valdrin Lluka, govorio je o energetskim kapacitetima Kosova, koje ima najnižu cijenu struje u Evropi, nakon Ukrajine.
“Kosovo je planiralo da uloži tri milijarde EUR u gradnju novih elektrana. Najprije će započeti gradnju elektrane od 450 MW kako bismo uz energiju iz obnovljivih izvora zadovoljili domaće potrebe i obezbijedili stabilnost energetskog sistema“, rekao je Lluka.
On je podsjetio da je Kosovo potpisalo ugovor sa Njemačkom za izgradnju vjetroelektrane, dok je Turska već sagradila solarnu na tom području.
“U narednim godinama imaćemo 400 MW obnovljive energije”, saopštio je Lluka.
Prema njegovim riječima, izuetno je važno regionalno povezivanje u energetici.
“Smatramo da je perspektiva u ovom privrednom sektoru jako dobra jer imamo značajne potencijale”, zaključio je Lluka.
