Podgorica, (MINA-BUSINESS) – Pandemija koronavirusa je u mesnoj industriji direktno uticala na pad prihoda, jer su preduzeća iz te oblasti svoje proizvode, pored izvoza, najviše plasirali u vrijeme turističke tražnje, ocijenili su iz Privredne komore (PKCG).
„Kod većih kompanija proizvodnja je smanjena oko deset odsto, dok je kod manjih registrovan pad prihoda od deset do 50 odsto. Istovremeno izvoz proizvoda od mesa porastao je 18,6 odsto“, saopšteno je na online sjednici Odbora Udruženja poljoprivrede i prehrambene industrije PKCG.
Na sjednici je konstatovano da su ostvareni ohrabrujući rezultati u rodu i kvalitetu kod kompanija koje se bave voćarstvom i vinogradarstvom.
„Iako nije bilo zastoja u proizvodnji prehrambenih proizvoda, proizvođači su se susreli sa problemom plasmana proizvoda, što je naročito bilo izraženo u pekarskoj industriji u kojoj se procjenjuje pad prihoda i proizvodnje od oko 40 odsto“, navodi se u saoštenju PKCG.
Odbor Udruženja je na sjednici razmotrio Informaciju o privrednim kretanjima u agraru od januara do septembra i realizaciju mjera podrške proizvođačima hrane u cilju otklanjanja posljedica pandemije.
Sekretarka Odbora, Lidija Rmuš, kazala je da je nakon pozitivnih rezultata u prvom kvartalu, u drugom i trećem tromjesečju došlo do značajnih promjena.
Kako je navela, podaci Monstata za prvih devet mjeseci ukazuju na pad poslovnih rezultata.
Otkup i prodaja proizvoda poljoprivrede, šumarstva i ribarstva smanjen je pet odsto u odnosu na isti prošlogodišnji period, dok je zabilježen rast kod otkupa mlijeka 3,4 odsto i proizvodnje sira 2,5 odsto.
Na sjednici je konstatovano da je tokom trajanja korone zaživjela prodaja putem interneta.
„Ovaj način prodaje je dao rezultate, ali moramo potencirati potrebu da potrošači kupuju poljoprivredne proizvode samo od registrovanih proizvođača“, poručila je Rmuš.
Kako je saopšteno iz PKCG, u mljekarskoj industriji, sektoru proizvodnje jaja i otkupu voća i povrća, pružena je direktna pomoć države proizvođačima za plasman proizvoda.
„Pojedine mljekare su zadržale pozitivan trend rasta prihoda, dok je kod većine došlo do pada oko deset odsto. Smanjen je uvoz kiselomlječnih proizvoda“, navodi se u saopštenju.
Prodaja vina na domaćem tržištu je pala 50 odsto, a izvoz 14 odsto. Kod piva je proizvodnja niža 33 odsto, a izvoz 14 odsto.
„Kod flaširanih voda proizvodnja je smanjena 35 odsto. Došlo je do rasta konditorske proizvodnje i prometa, a registrovan je i rast izvoza oko deset odsto“, precizirali su iz PKCG.
Iz PKCG su podsjetili da je, sa ciljem da se ublaže negativni efekti pandemije na poljoprivredu i ribarstvo, Ministarstvo poljoprivrede i ruralnog razvoja donijelo Poseban program podrške poljoprivrede i ribarstvu u iznosu od 17 miliona EUR.
Generalna direktorica Direktorata za poljoprivredu, Radana Damjanović, kazala je da je u toku relizacija programa intervencija na tržištu vrijednog tri miliona EUR.
Sredstva se usmjeravaju za obezbijeđenje otkupa i skladištenje viškova poljoprivrednih proizvoda, pomoć u njihovom plasmanu ili ustupanje proizvoda javnim ustanovama.
Generalna direktorica Direktorata za plaćanja, Danka Perović, rekla je da će novi javni poziv za korišćenje sredstava IPARD-a u sektoru prerade biti objavljen 15. decembra.
„Apelujemo na korisnike da ova sredstva prvenstveno iskoriste za rješavanje problema otpadnih voda, pa tek onda za modernizaciju pogona i nabavku opreme“, rekla je Perović.
Poziv će trajati tri mjeseca, ali predsjednik Odbora, Milutin Đuranović, smatra da treba da bude bar mjesec duži, kako bi se omogućilo korisnicima da se prijave u otežanim uslovima usljed pandemije.
Odbor Udruženja je na sjednici donio određene preporuke za otklanjanje problema u poslovanju.
Predloženo je da se izmijeni Zakon o naplati potraživanja, na način da se efikasnije reguliše obavezna naplata potraživanja u roku od 60 dana
„Potrebno je izmijeniti i Zakon o privrednim društvima, jer trenutna regulativa dozvoljava otvaranje novih kompanija osobama koje su sa prethodnim kompanijama ostali dužni drugim preduzećima i državi, a da nemaju nikakvih posljedica“, navodi se u saopštenju.
U PKCG smatraju i da je potrebno ubrzati naplatu potraživanja kroz davanje povoljnih kredita preduzećima iz oblasti trgovne za redovnije plaćanje obaveza prema domaćim proizvođačima, kao i pojačati veze proizvođača sa turističkom privredom kroz projekat Domaći ukusi sa ciljem većeg plasmana domaćih proizvoda.
„Kroz izmjenu Zakona o porezu na dodatu vrijednost potrebno je uvesti jedinstvenu nižu stopu poreza na dodatu vijednost (PDV) za određeni broj proizvoda namijenjenih ishrani – jaja, riba, voće i povrće, mesne prerađevine, kao i pojednostaviti procedure za priznavanje PDV na otkup žive stoke od registrovanih proizvođača“, rekli su iz PKCG.
U cilju smanjenja nelegalne trgovine potrebno je, kako smatraju, pojačati rad inspekcijskih službi na granici i u unutrašnjem prometu.
„Neophodno je raditi na udruživanju proizvođača što će im omogućiti zajedničke nastupe na tržištu, te ojačati konkurentnost“, kazali su iz PKCG.
Potrebno je razmotriti mogućnost pružanja finansijske podrške za modernizaciju i povećanje proizvodnje preduzećima iz pekarske, konditorske, te prerade kafe i flaširanja vode.
„Neophodno je jačanje sektora voća i povrća, kao i proizvodnje u zaštićenom prostoru, a uporedo i sektora prerade zbog komparativnih prednosti kojima raspolaže Crna Gora za proizvodnju voća i povrća, kako na otvorenom, tako i u zatvorenom prostoru“, zaključili su iz PKCG.
