Podgorica, (MINA-BUSINESS) – Pandemija je negativno uticala na pad ekonomije, ubrzani rast javnog duga i deficita budžeta zbog čega je od suštinskog značaja u ovoj godini, sa očekivanim oporavkom ekonomije, sprovesti radikalno smanjivanje deficita, ocijenio je ekonomista Aleksandar Damjanović.
Damjanović, koji je nekadašnji predsjednik skupštinskog Odbora za ekonomiju, finansije i budžet, smatra da bi se na taj način zaustavio opasan rast javnog duga.
“Ako, kao veoma upitan podatak, prihvatimo projektovani bruto domaći proizvod (BDP) za ovu godinu od 4,607 milijardi EUR očekivano je da budžetski deficit na kraju godine bude veći od deset odsto, a da učešće javnog duga u BDP-u, zajedno sa posljednjom emisijom obveznica poraste više od 20 procentnih poena u odnosu na kraj 2019. godine”, kazao je Damjanović Vijestima.
To će, kako je dodao, Crnu Goru na kraju godine svrstati među najzaduženije države regiona, finansijski najugroženije, sa značajnim rizikom problema u otplati postojećeg duga, otežanim pristupom kapitalu na međunarodnom finansijskom tržištu i problemima u servisiranju preglomaznog javnog sektora, odnosno državnog aparata.
“Činjenica i da se preko 100 miliona EUR izdvaja samo za otplatu kamata, što je preko dva odsto BDP-a, ukazuje i na prethodno, skupo zaduživanje koje nam se sada vraća kao bumerang, sužavajući prostor za manevar na rashodnoj strani budžeta“, naveo je bivši poslanik.
Damjanović je rekao i da mala odstupanja od projektovane cifre BDP-a značajno derogiraju ostale makroekonomske indikatore poput javnog duga, odnosno budžetskog deficita.
“Crna Gora, bez bolnih rezova na rashodnoj strani budžeta i brzog privrednog oporavka koji bi omogućio dodatne prihode, prije svega od PDV-a, akciza i poreza na dobit, ne može izaći iz spirale novih zaduživanja kojim se djelimično reprogramiraju postojeći dugovi, a djelimično se nadomješta hronično nedostajući novac u državnom budžetu”, smatra Damjanović.
Prema njegovim riječima, bolni rezovi su neophodni.
“Oni najbolniji poput zamrzavanja zarada ili penzija mogu doći samo na kraju, tek nakon što se, uz tekuću političku tranziciju, potroši ozbiljan arsenal ekonomskih i neekonomskih mjera koje traže hitno sprovođenje“, ocijenio je Damjanović.
Slamanje korupcije i organizovanog kriminala, kako bi se otvorio prostor za priliv ozbiljnih investicija, svođenje sive ekonomije u prihvatljive okvire, uvođenje poreske discipline i neselektivnosti, širenje poreske osnovice, odnosno obuhvata, reforma penzionog i zdravstvenog sistema i racionalizacija državne administracije, formiranje Agencije za povraćaj koja bi se bavila povratkom u legalne kanale stotine miliona EUR iz nelegalnih transakcija, završetak projekta auto-puta u što bržem roku, kao i brojne druge mjere, samo su dio, smatra Damjanović, neophodnih reformi kako bi se, uz ekonomski oporavak uravnotežile i javne finansije.
