Podgorica, (MINA-BUSINESS) – Centralna banka (CBCG) ovu godinu završava sa značajnim dostignućima, među kojima su najznačajnija modernizacija platnog sistema i očuvanje i unapređenje finansijske stabilnosti, saopštila je guvernerka vrhovne monetarne institucije, Irena Radović.
„Godina za nama ispunjena je značajnim dostignućima – prijem Crne Gore u Jedinstveno područje plaćanja u eurima (SEPA), modernizacija platnog sistema, izrada sistemskih zakona koji su neophodni za zatvaranje završnih mjerila za poglavlja u nadležnosti CBCG i usvajanje Strateškog plana CBCG od naredne do 2028. godine“, kazala je Radović na godišnjoj konferenciji za novinare, na kojoj su predstavljeni ključni rezultati rada CBCG u ovoj godini i planovi za naredni period.
Prema njenim riječima, intenzivne aktivnosti na usaglašavanju domaće regulative sa pravnim okvirom Evropske unije (EU) i kontunirani nadzor bankarskog sektora rezultirali su stabilnim i zdravim bankarskim sistemom, koga karakterišu dobri pokazatelji poslovanja.
„Aktiva banaka premašila je iznos od sedam milijardi EUR, što je gotovo izjednačeno sa procijenjenim bruto domaćim proizvodom (BDP) za ovu godinu. Kapital banaka je povećan preko 12 odsto i tu govorimo o iznosu od preko 914 miliona EUR“, precizirala je Radović.
Krediti su porasli 14 odsto, što je četiri puta više od projektovane stope rasta BDP-a, dok je za 11 mjeseci zabilježen rekordni iznos novoodobrenih kredita, od 1,6 milijardi EUR, a porast depozita je preko pet odsto.
Koeficijent solventnosti banaka iznosi 19,8 odsto, što značajno premašuje zakonski minimum od osam odsto.
Radović je navela i da je nivo nekvalitetnih kredita na 3,81 odsto ukupnih kredita, što je najniži nivo u posljednjih 15 godina.
CBCG je u martu ove godine inicirala akciju za snižavanje kamatnih stopa, koju su podržale sve banke koje posluju u Crnoj Gori, ponudivši građanima snižene kamatne stope na najtraženije vrste kredita.
„Kao rezultat ove inicijative, prosječna ponderisana efektivna kamatna stopa na novoodobrene kredite fizičkim licima je smanjena 1,08 procentnih poena“, navela je Radović.
Radi unapređenja informisanosti građana, CBCG je razvila mobilnu aplikaciju za upoređivanje ponuda potrošačkih kredita, pomoću koje građani mogu da se na jednom mjestu informišu o aktuelnim ponudama banaka i odaberu najpovoljniju ponudu.
Takođe je, kako je podsjetila Radović, u cilju brže i efikasnije obrade zahtjeva za kredite, dodatno unaprijeđena funkcionalnost Kreditnog registra, kroz uvođenje pristupa u elektronskoj formi pravnim i fizičkim licima koja posjeduju elektronski sertifikat i uspostavljanje njegove neprekidne dostupnosti – 24 sata, sedam dana u sedmici, svakog dana u godini, uključujući državne praznike.
U Predlogu zakona o potrošačkim kreditima, u čijoj je izradi učestvovala CBCG, inicirano je ukidanje naknada za obradu stambenih kredita i za njihovu prijevremenu otplatu, a takođe je predloženo da se utvrdi najviša dozvoljena efektivna kamatna stopa na potrošačke kredite.
Pored toga, CBCG je, u cilju stvaranja preduslova za širu ekonomsku integraciju Crne Gore, tokom ove godine sprovela brojne aktivnosti na planu unapređenja platnog sistema.
U toku je finalizacija projekta modernizacije platnog sistema CBCG, koji predstavlja najveću promjenu u ovom sistemu od njegovog pokretanja 2005. godine.
Radović je objasnila da je platni sistem CBCG u procesu potpunog usklađivanja sa međunarodnim standardom za razmjenu finansijskih podataka ISO 20022, što će omogućiti bržu i precizniju obradu transakcija, uz povećanu automatizaciju i smanjenje mogućnosti grešaka.
Radović je posebno naglasila da je ovu godinu obilježio istorijski trenutak – priključenje Crne Gore SEPA-i, čime je načinjen krupan korak u pravcu približavanja zemlje EU.
Ovo postignuće potvrđuje usklađenost crnogorskog finansijskog sistema sa evropskim standardima i donosi konkretne benefite za građane i privredu u vidu sigurnijih, bržih i višestruko jeftinijih transakcija.
Radović je navela i da je CBCG finansijski nezavisna istitucija, koja sve svoje troškove pokriva iz sopstvenih prihoda, koje ostvaruje pružajući usluge i servise bankarskom i finansijskom sektoru.
CBCG će, prema riječima Radović, ove godine u državni budžet uplatiti oko 5,5 miliona EUR.
Radović je, odgovarajući na pitanja novinara u vezi sa osnivanjem Razvojne banke, kazala da je CBCG pozitivno orijentisana prema tome.
„CBCG će biti odgovorna za superviziju Razvojne banke. Mi ćemo u narednim mjesecima definisati podzakonsku regulativu i rukovodićemo se najboljim iskustvima evropskih jurisdikcija“, rekla je Radović.
Ona je saopštila i da je CBCG, kroz svoje ključne kontrolne funkcije, apsolutno posvećena stabilnom, zdravom i funkcionalnom finansijskom sistemu.
Radović je kazala da vjeruje da je sadašnje stanje značajno bolje, ne samo sa stanovišta parametara, nego i sigurnosti i stabilnosti bankarskih institucija.
Komentarišuću emisiju obveznica koja se očekuje na domaćem tržištu i mogućnost da dođe do odliva depozita iz bankarskog sektora, iz CBCG su kazali da su zajednički radili sa Ministarstvo finansija i odredili koliki je potencijalni okvir moguće emisije obveznica koja ne bi imala nikakav negativan efekat na domaće tržište.
„Ta emisija obevznica na domaćem tržištu može biti element koji može doprinijeti mobilizaciji štednje”, rekli su predstavnici CBCG.
Radović je predstavila i nedavno usvojeni Strateški plan CBCG od naredne do 2028. godine, koji predstavlja prvi sveobuhvatni strateški dokument ove vrste od osnivanja CBCG.
Plan definiše viziju i misiju razvoja CBCG, vrijednosti na kojima će ova institucija zasnivati svoje poslovanje u narednom periodu, kao i konkretne ciljeve sa mjerljivim pokazateljima uspjeha.
U narednom četvorogodišnjem periodu aktivnosti CBCG biće fokusirane na dalje snaženje finansijskog sistema, te njegovu modernizaciju i integraciju u evropski okvir, uz primjenu najviših standarda u oblasti finansija.
Pravo preuzimanja ovog sadrzaja imaju samo korisnici Agencije MINA.
Kompletna informacija dostupna je korisnicima na linku MINA SERVIS
Longer version of article is available on a link MINA ENGLISH SERVIS