Podgorica, (MINA-BUSINESS) – Banke su prošle godine odobravale pozajmice građanima po prosječnoj efektivnoj kamatnoj stopi od 7,22 odsto, a privredi po stopi od 3,64 odsto, dok su najbolje kompanije imale kamatu ispod tri odsto, saopštio je generalni sekretar Udruženja banaka, Bratislav Pejaković.
On je kazao da se najviše pozajmica građanima odnosilo na gotovinske i kredite za likvidnost, koji su zajedno činili 44 odsto plasmana.
“Kada govorimo o kreditima za građane, najniže prosječne efektivne kamatne stope bile su za kupovinu robe široke potrošnje od 1,87 odsto na godišnjem nivou, a najveća prosječna kamatna stopa je bila za gotovinske kredite od 8,27 odsto”, rekao je Pejaković Pobjedi.
On je dodao da ne očekuje značajnija pomjeranja kamatnih stopa u ovoj godini. Najava inflacije, produžetak pandemije, međunarodna kretanja, politička dešavanja, spoljni ekonomski uticaji i rast cijene energenata odražavaju se, prema njegovim riječima, na poslovanje svih preduzeća, zbog čega su prognoze nezahvalne.
“Svi se nadamo padu intenziteta pandemijskih posljedica, rastu ekonomskih aktivnosti, kreditnog rejtinga države i stranih investicija, što pozitivno utiče na standard i na veću tražnju za kreditima”, saopštio je Pejaković.
On je objasnio da bi trebalo raditi na unapređenju pravne sigurnosti i efikasnosti naplate plasiranih sredstava kako bi imali niže kamatne stope.
“Isuviše je veliki broj blokiranih firmi, gdje je značajan broj njih zapao u krizu upravo usljed nemogućnosti naplate plasiranih roba i usluga. To se mjeri posljednjim podacima od 880 miliona EUR i 19,3 hiljade blokiranih firmi. Moramo kao društvo rješavati ta pitanja u skladu sa međunarodnom praksom, što podrazumijeva i usaglašenost raznih zakona koji tretiraju istu materiju, kako bi se smanjio prostor za tumačenja i odugovlačenje procesa naplate”, rekao je Pejaković.
On je dodao da na nivo kamata u ovoj godini pozitivno utiče aranžman države sa bankama od 140 miliona EUR i najava formiranja garantnog fonda koji bi dijelio rizik sa bankama.
Pejaković je rekao i da su pokazatelji poslovanja banaka na visokom kvalitetnom nivou.
“Nekvalitetni krediti, čija otplata kasni duže od tri mjeseca ili je stopirana, porasli su manje nego se očekivalo u pandemijskom periodu, mada realne podatke ćemo imati nakon završetka restrukturiranja kredita datih klijentima. Raspoloživi podaci ukazuju na maksimalne iznose kapitala banaka na nivou sistema od 629 miliona EUR, likvidnosti koja je konstantno preko milijardu EUR, posljednji podatak je da iznosi 1,4 milijarde”, precizirao je Pejaković.
On smatra značajnim i to što su depoziti u bankama premašili četiri milijarde EUR i u konstantnom su rastu što daje dodatnu snagu bankarskom sistemu.
“Sve to, uz poštovanje međunarodnih standarda poslovanja, daje nam pravo da kažemo da ne može biti kvalitetno obrazloženog projekta koji bankarski sistem u Crnoj Gori ne može podržati. Sve rečeno potkrepljuje se rezultatima AQR-a, kojim su nezavisni međunarodni revizori provjeravali kvaliteti aktive banaka”, rekao je Pejaković.
On je na pitanje zbog čega su pojedine banke u posljednje vrijeme podigle tarife platnog prometa, odgovorio da je to rezultat umanjivanja prihoda po raznim osnovama.
“Uz rast cijena energenata, nekih osnovnih životnih namirnica, inflacije, rast troškova poslovanja banaka, pada kamata, rizika plasmana, imamo kod nekih banaka i rast tarifa platnog prometa. Nivo loših kredita lagano, ali raste. Oni koji ne vraćaju kredite, proizvode troškove i gubitak za banke, naravno i te kako utiču na nivo kamatnih stopa”, saopštio je Pejaković.
On je kazao da se bankama po raznim osnovama umanjuju prihodi, od regulatornih okvira – posljednje po platnim karticama, do upitnog tumačenja naplate naknada koje su međunarodna bankarska praksa. Za razliku od drugih kompanija, banke minimum 60 dana prije povećanja cijene usluge o tome obavještavaju sve klijente.
“Ta povećanja ne utiču značajno na standard građana, ali svakako jesu trošak. Sa druge strane, za razliku od nekih drugih uslužnih djelatnosti, kod banaka se penzionerima na podizanje penzije ne naplaćuje ništa, kao ni na dječiji dodatak. Evropske banke imaju jače tarife, pri čemu imaju i mnogo rigoroznije politike za loše platiše, gdje im se naplaćuju i pisma upozorenja zbog kašnjenja”, naveo je Pejaković.
Pravo preuzimanja ovog sadrzaja imaju samo korisnici Agencije MINA.
Kompletna informacija dostupna je korisnicima na linku MINA SERVIS
Longer version of article is available on a link MINA ENGLISH SERVIS
