Podgorica, (MINA-BUSINESS) – Crnogorskim malim i srednjim preduzećima (MSP) bi u narednom periodu trebalo obezbijediti više posebnih programa pomoći i subvencija za održavanje postojećeg obima zaposlenosti, ocijenjeno je na sjednici Odbora udruženja MSP Privredne komore (PKCG).
U Odboru smatraju da bi u narednom periodu trebalo obezbijediti pomoć najugroženijim sektorima, kao što je turizam, što će multiplikativno djelovati i na proizvodnju i usluge.
“Privrednici traže veću pomoć i manje restriktivne uslove za dobijanje kreditnih sredstava, naročito za održavanje tekuće likvidnosti, nabavku sirovina i reprogramiranje obaveza”, navodi se u saopštenju PKCG.
Odbor je preporučio da Vlada malim i srednjim preduzećima i preduzetnicima koji zbog mjera Nacionalnog koordinacionog tijela (NKT) nijesu obavljali djelatnost, uplati neto zarade za zaposlene, kao i da ih oslobodi plaćanja poreza i doprinosa na plate do godinu.
Članovi Odbora su tražili i da im se omogući odloženo plaćanje poreza i doprinosa na isplaćene neto zarade u tom periodu, na rok od dvije godine, bez računanja kamate, na 12 mjesečnih rata. Oni smatraju i da Poreska uprava (PU) treba da ubrza procedure povrata poreza na dodatu vrijednost (PDV) i omogući njegovo izmirenje po naplati, a ne po izdavanju računa.
“Proizvodnim i prerađivačkim kompanijama treba omogućiti odloženo plaćanje carina i PDV na uvoz sirovina i repromaterijala, do 90 dana, zatim električne energije na 24 mjesečne rate bez kamate, te osloboditi poreza na nepokretnost sve koji su obustavili djelatnost na 90 dana”, navodi se u saopštenju.
U Odboru smatraju da je potreban obezbijediti brži pristup kreditnim linijama Investiciono razvojnog fonda (IRF), otpis mjesečnih obaveza po IOPPD obrascu za zaposlene do godinu, te niže poreze i doprinose na zarade, kako bi se smanjili troškovi rada.
“Resorno Ministarstvo treba da napravi program za podsticaj otvaranja radnih mjesta u malim proizvodnim pogonima”, kazali su privrednici.
Predstavnik Giovani Tradea, Marko Škrelja, rekao je da bi preporuke Odbora trebalo realizovati, jer privreda nije dobila neophodnu podršku ni kroz jedan paket ekonomskih mjera, a naročito turizam.
On je apelovao da se razmotri obaveza plaćanja zakupnine Javnog preduzeća za upravljanje morskim dobrom u iznosu od 50 odsto prošlogodišnje, jer i to predstavlja značajno opterećenje za rad turističkih poslenika, koji su tokom sezone prihodovali svega osam do deset odsto u odnosu na prošlu godinu.
Zamjenik predsjednika Odbora, Veselin Mitrić, ocijenio je na online sjednici da je Program za unapređenje konkurentnosti privrede dobro osmišljen, ali da ga je potrebno doraditi u skladu sa zahtjevima privrede, tim prije što je realno očekivati da će naredna godina biti teža od ove.
Programom je, između ostalog, predviđeno sprovođenje programskih linija finansijske podrške za unapređenje inovativnosti, uvođenje međunarodnih standarda, modernizaciju prerađivačke industrije, razvoj klastera, podsticaj direktnih investicija i proizvodnih procesa, razvoj cirkularne ekonomije i zanatstva, podršku digitalizaciji i internacionalizaciji, kao i malim ulaganjima preduzetnika.
Kreirane su i dvije linije nefinansijske podrške i to za pružanje mentoring usluga i razvoj preduzetništva.
Uporedo se, kako je objašnjeno iz PKCG, sprovode uredba o biznis zonama, Zakon o slobodnim zonama, promocija povećanja konkurentske sposobnosti proizvoda i usluga, te projekat Evropska mreža preduzetništva.
Ukupan budžet opredijeljen za realizaciju Programa za unapređenje konkurentnosti privrede je 5,08 miliona EUR, dok su pojedinačni iznosi, kao i način i dinamika dodjele definisani programskim linijama.
Predstavnica Ministarstva ekonomije, Ivana Zečević, kazala je da je ove godine zabilježeno veće interesovanje privrednika za programe podrške.
“Bilo je više od 500 zahtjeva za podršku, a najviše za uvođenje međunarodnih standarda i podršku digitalizaciji”, rekla je Zečević.
Privrednici su saopštili da bi Program trebalo nastaviti i naredne godine uz uvažavanje predloga kompanija kojima će se izaći u susret njihovim potrebama.
Sekretar Oodbora udruženja građevinarstva i industrije građevinskih materijala, Balša Rakčević, predstavio je izmjene Zakona o planiranju prostora i izgradnji objekata, koji predviđa skraćene procedure izrade i donošenja planskih dokumenata, kao i duži rok i olakšane procedure za legalizaciju objekata.
“Za privrednike je posebno bitno što izmjene predviđaju da se ne plaćaju komunalne naknade za gradnju proizvodnih, skladišnih i objekata za preradu. Takođe, proširen je i broj lokalnih objekata od opšteg interesa za koje izvršni organ opštine može da utvrdi lokaciju za građenje i izda urbanističko tehničke uslove, što značajno skraćuje procedure”, navodi se u saopštenju.
Izmjenama je predviđeno da Vlada na zahtjev privrede može da izda urbanističko tehničke uslove za izgradnju objekata proizvodnje i/ili prerade koji zapošljavaju 50 i više radnika, hotela, turističkog naselja, odnosno rizorta kapaciteta preko 150 ležajeva, kao i energetike.
Na sjednici je najavljeno da će se rad Odbora u narednoj godini temeljiti na informisanju i izveštavanju članova o privrednom razvoju, doprinosu unapređenju regulative i uklanjaju biznis barijera, kao i aktivnostima promocije privrede.
Odbor će razmatrati teme kao što su podizanje konkurentnosti i inovativnosti MSP, učešće u projektima EU za podršku MSP, kreditne linije IRF-a, podsticajne aktivnosti na unapređenju digitalizacije, funkcionisanje tržišta rada, razvoj poslovne infrastrukture, aktivnosti na sprovođenju Industrijske politike Crne Gore do 2023. godine i Strategija razvoja malih i srednjih preduzeća do 2022. godine.
