Podgorica, (MINA-BUSINESS) – Ocjene relevantnih međunarodnih institucija potvrđuju da je Centralna banka (CBCG) adekvatnim djelovanjem tokom koronakrize usjela da očuvala zdravlje i stabilnost bankarskog sistema, dok podaci o poslovanju banaka potvrđuju njegovu stabilnost i sigurnost, saopštili su njeni predstavnici.
Oni su demantovali navode koje je ekonomski analitičar Predrag Drecun saopštio gostujući u Jutarnjem programu TVCG i ocijenili da se radi o nizu paušalnih i neutemeljenih ocjena o radu CBCG i funkcionisanju banaka.
„Kada pojedinci, svjesno ili zbog nedostatka znanja i kompetentnosti, plasiraju netačne informacije koje mogu, direktno ili indirektno, uticati na kretanja na bankarskom tržištu, CBCG je dužna da reaguje i, u cilju očuvanja zdravlja i stabilnosti bankarskog sektora, demantuje takve navode“, objasnili su iz CBCG.
Oni su, reagujući na komentar da Centralna banka nije sačuvala stabilnost sistema, podsjetili na ocjene relevantnih međunarodnih institucija, koje potvrđuju da je CBCG tokom koronakrize adekvatno i pravovremeno djelovala i uspjela da očuva zdravlje i stabilnost bankarskog sektora.
„Podsjetićemo najprije da je Međunarodni monetarni fond (MMF) u februaru, prvi put od osnivanja CBCG, pripremio eksternu analizu kontrolnih mehanizama institucije, na osnovu koje je utvrđeno da Centralna banka ima snažne operativne kontrolne mehanizme svojih ključnih funkcija. Prilikom sastanka u aprilu, direktor Sektora MMF-a za Evropu, Alfred Kammer, uputio je čestitke guverneru na preduzimanju ispravnih koraka ka izgradnji čvrste i kredibilne institucije“, navodi se u reagovanju vrhovne monetarne institucije.
Iz CBCG su dodali da je Svjetska banka (SB), u proljećnom izdanju Western Balkan Regular Economic Report, ocijenila da je finansijski sektor, do sada, bio otporan.
„U nedavnom dopisu direktora SB za Crnu Goru i Bosnu i Hercegovinu (BiH) upućenom guverneru, saopšteno je da je CBCG implementirala relativno veliki set mjera u odgovoru na uticaj pandemije na ekonomiju i finansijski sektor“, navodi se u reagovanju.
Iz CBCG su kazali da je Evropska centralna banka (ECB) konstatovala da su ključni pokazatelji finansijske stabilnosti bankarskog sistema i dalje stabilni, što je rezultat njihovog stabilnog stanja prije pandemije i mjera podrške. Iz ECB su naveli i da je bankarski sektor, zahvaljujući naporima CBCG, imao snažne pokazatelje finansijske stabilnosti prije krize na agregatnom nivou.
„CBCG je jedna od rijetkih institucija koja je dobila ocjenu dobrog progresa u Izvještaju o napretku Evropske komisije (EK) za prošlu godinu, a sličan rezultat očekujemo i ove. U novom izvještaju EK o kvalitetu Programa ekonomskih reformi Crne Gore za ovu godinu, navedeno je da je CBCG preduzela snažne mjere podrške da bi ublažila uticaj krize, uključujući odlaganja i olakšavanja otplate obaveza, kroz moratorijum i restrukturiranje kredita“, saopštili su predstavnici Centralne banke.
Oni su podsjetili i na ocjenu da su „aktivnosti nadgledanja bile kvalitetne, uključujući i monitoring uticaja mjera“, te da je ostvaren dobar napredak u jačanju supervizije.
Iz CBCG tvrde da i podaci o poslovanju banaka potvrđuju da je bankarski sistem stabilan i siguran. Koeficijent solventnosti je na kraju prvog kvartala iznosio 19,3 odsto, skoro dvostruko više od propisanog minimuma, čemu su značajno doprinijele ranije definisane mjere CBCG koje su se odnosile na ograničenja prilikom raspodjele ostvarene dobiti.
„Sve ključne bilansne pozicije bilježe rast od početka godine. Banke su tokom prva četiri mjeseca ove godine odobrile 318 miliona EUR novih kredita, što je 32 odsto više u odnosu na uporedni period prošle godine. Što se depozita tiče, nastavljen je njihov rast i u ovoj godini, što je znak povjerenja u bankarski sistem i regulatora“, navodi se u reagovanju.
CBCG je, kako su podsjetili, u prethodnih godinu implementirala devet paketa mjera usmjerenih na ublažavanje posljedica pandemije. Mjere su, između ostalog, bile usmjerene na odlaganja i olakšavanja otplate obaveza, kroz moratorijum i restrukturiranje kredita.
„Posebno smo vodili računa o usmjeravanju podrške ka onim kategorijama stanovništva i privrede koje su najteže pogođene pandemijom. Što se tiče preduzeća, moratorijum mogu da koriste sva sa liste ugroženih djelatnosti, kao i ona čiji su ukupno ostvareni prihodi u prošloj godini najmanje 50 odsto niži u odnosu na 2019“, naveli su iz CBCG.
Oni su dodali da pravo na moratorijum imaju i građani kojima je usljed pandemije prestao radni odnos, kojima nijesu isplaćene neto zarade za tri mjeseca prije podnošenja zahtjeva za moratorijum, kao i oni kojima je smanjena zarada za najmanje deset odsto.
„Drecun bi, kao bivši bankar i sadašnji finansijski analitičar, morao znati da je obavezna rezerva smanjena kao posljedica mjere koju je CBCG, u maju prošle godine, svjesno inicirala i sprovela sa ciljem „upumpavanja“ dodatnih 70 miliona EUR likvidnosti, kako bi banke mogle još snažnije da podrže građane i kompanije na čiju je finansijsku situaciju koronakriza negativno uticala“, rekli su iz CBCG.
Oni su podsjetili da su tu mjeru, koju su podržale međunarodne finansijske institucije, tokom koronakrize implementirale gotovo sve nacionalne banke. U cilju obezbjeđenja dodatnih sredstava za podršku sistemske likvidnosti, CBCG je aktivno komunicirala sa međunarodnim partnerima i ugovorila dvije repo linije, u iznosu do 350 miliona EUR.
„Imajući u vidu navedeno, jasno je da su navodi Drecuna neutemeljeni, te da apsolutno ne stoje njegove ocjene o nedjelovanju CBCG i ugroženosti sistema“, zaključuje se u reagovanju.
