Podgorica, (MINA-BUSINESS) – Agencija za elektronske komunikacije i poštansku djelatnost (EKIP) je tokom dvije decenije rada uspjela da donese i primijeni regulatorne mjere koje su stvorile stimulativno okruženje u kojem ne postoje barijere za ulazak operatora na tržište, saopštili su njeni predstavnici.
“Agencija je, tokom dvije decenije rada, u saradnji sa nadležnim državnim organima, uspjela da kreira adekvatan regulatorni okvir za razvoj sektora elektronskih komunikacija i poštanskih usluga i primijeni regulatorne mjere koje su doprinijele povećanju stepena konkurentnosti i ulaganja u nove tehnologije i usluge”, kazali su iz EKIP-a koji proslavlja 20 godina od osnivanja.
Time su, kako tvrde u tom regulatoru, maksimizirani benefiti za krajnje korisnike u pogledu mogućnosti većeg izbora usluga, povećanja nivoa njihovog kvaliteta, kao i njihove geografske i ekonomske dostupnosti.
EKIP je osnovan 8. marta 2001. godine odlukom vlade, kao nezavisno regulatorno tijelo za oblast telekomunikacija. Od 2005. godine nadležan je i za regulaciju poštanskog tržišta u Crnoj Gori.
“EKIP je prva nezavisna regulatorna agencija formirana u Crnoj Gori, ali i jedno od prvih regulatornih tijela u ovom dijelu Evrope. Ono što je svih ovih godina odlikovalo uspješan rad Agencije je pravovremena regulatorna aktivnost na širokom polju regulacije ova dva tržišta, te dobra saradnja sa nadležnim ministarstvom i vladom i naravno operatorima kao pružaocima usluga”, navodi se u saopštenju.
Ta saradnja je u, kako su ocijenili, značajnoj mjeri doprinijela kontinuiranom razvoju ta dva sektora.
“Kreiran je stabilan i predvidiv poslovni ambijent, što je dovelo do visokog stepena investicija, tehnološkog razvoja mreža i usluga i visokog stepena njihove dostupnosti i korišćenja”, dodaje se u saopštenju.
Iz EKIP-a su saopštili da je prije dvije decenije usluge fiksne telefonije pružao, kao monopolista, samo Telekom Crne Gore.
Ove vrste usluge danas pružaju četiri operatora – Crnogorski Telekom, M:Tel, Telemach i Telenor.
“Uprkos svetskom trendu pada broja telefonskih priključaka fiksne telefonije, broj ovih priključaka u Crnoj Gori je porastao na 191,77 hiljada u prošloj godini odnosno 4,4 odsto u odnosu na stanje iz 2001. godine”, precizirali sui z EKIP-a.
U istom uporednom periodu, na tržištu mobilne telefonije broj korisnika je porastao više nego tri puta.
Na kraju 2001. godine, 356,19 hiljada korisnika je koristilo mobilne usluge, a na kraju prošle 1,08 miliona.
U 2001. godini mobilne usluge su pružala dva operatora – ProMontea GSM, sadašnji Telenor, i Monet, sadašnji Crnogorski Telekom, a sada usluge pružaju tri operatora – Telenor, Crnogorski Telekom i M:Tel.
Iz EKIP-a su naveli da je uslugu pristupa internetu 2001. godine pružao samo Internet Crne Gore, dok danas ovu uslugu pruža 12 operatora.
“Za 20 godina broj korisnika je porastao za više nego 11 puta. Internetu se 2001. godine, u odnosu na sadašnje prilike, pristupalo vrlo skromnim brzinama. Implementacija novih tehnologija, posebno priključaka sa optičkim vlaknima u fiksnoj mreži i 4G u mobilnoj mreži, omogućilo je pristup internetu i brzinama reda nekoliko stotina mega bita po sekundi (Mb/s), tako da se u Crnoj Gori konstantno povećava brzina pristupa internetu. Do najvećeg povećanja brzina pristupa internetu došlo je u nekoliko prethodnih godina”, objasnili sui z EKIP-a.
Kako su kazali, veliko povećanje broja korisnika i brzina pristupa internetu dovelo je i do velikog povećanja internet saobraćaja, tako da količina prenesenih podataka iz godine u godinu raste.
Iz EKIP-a su saopštili da je u 2001. godini broj korisnika audio-vizuelno medijskih (AVM) sadržaja, preko kablovskih distributivnih sistema, iznosio svega nekoliko hiljada, a usluga se pružala u dijelu Budve i Podgorice.
“Ubrzani razvoj ovog segmenta počeo je 2008. godine, na čijem je kraju bilo uključeno 87,85 hiljada priključaka. Do kraja prošle godine broj ovih priključaka je porastao na 240,1 hiljadu, odnosno 2,7 puta u odnosu na 2008”, precizirali su iz EKIP-a.
EKIP je, kako su podsjetili, od 2005. godine počeo i sa regulacijom poštanskog tržišta u Crnoj Gori, što je značajno doprinijelo razvoju tog sektora.
“Iste godine su na tržištu poštanskih usluga Crne Gore radila samo dva registrovana poštanska operatora, ostvarujući oko 15 miliona poštanskih usluga, dok je u prošloj godini 11 poštanskih operatora pružilo oko 35 miliona ovih usluga”, dodali su iz EKIP-a.
Od početka svoga rada Agencija je sprovodila postupke dodjele radio-frekvencija za javne mobilne elektronske komunikacione mreže i na taj način stvarala uslove za razvoj mobilnih mreža i usluga u Crnoj Gori.
“Tokom 20 godina rada, po osnovu postupaka dodjele radio-frekvencija, Agencija je, samo od jednokratnih naknada za dodjelu radio-frekvencija za ekskluzivno korišćenje radio-frekvencija za realizaciju javnih elektronskih komunikacionih mreža, za budžet Crne Gore obezbjedila preko 85 miliona EUR”, navodi se u saopštenju.
EKIP-u je, usvajanjem Zakona o elektronskim komunikacijama, data nadležnost nadzora tržišta i preduzimanja preventivnih mjera za sprečavanje negativnih efekata značajne tržišne snage operatora.
“Od usvajanja tog zakona, Agencija svake godine sprovodi postupke analize relevantnih tržišta na osnovu kojih operatorim sa značajnom tržišnom snagom propisuje regulatorne obaveze na veleprodajnom i maloprodajnom nivou”, rekli sui z EKIP-a.
Iz Agencije su podsjetili da sektor elektronskih komunikacija odlikuje visok nivo investicija i da operatori konstantno investiraju u razvoj elektronskim komunikacionih mreža i usluga.
“Ovaj trend je posebno izražen u šest prethodnih godina kada su operatori u razvoj mreža i usluga uložili preko 500 milina EUR, što je na nivou od skoro 40 odsto od ukupnih prihoda sektora elektronskih komunikacija. Koliko je ovo visok stepen investicija najbolje govori podatak da je prosječni stepen ulaganja u državama Evropske unije (EU) oko 15 odsto prihoda sektora”, naveli su iz EKIP-a.
Agencija značajnom smatra činjenicu da su operatori prilikom realizacije svojih investicija u velikoj mjeri angažovali crnogorska preduzeća.
Predstavnici EKIP-a su objasnili i da je prethodnih godina značajno unaprijeđen kvalitet i dostupnost mobilnih širokopojasnih usluga prenosa podataka, prije svega usljed povećanja pokrivenosti signalom LTE mreža sva tri mobilna operatora i uvođenja LTE-Advanced tehnologije sa agregiranjem LTE nosilaca u više opsega.
“Crna Gora se po stepenu pokrivenosti stanovništva signalom mobilnih mreža može uporediti sa najrazvijenijim zemljama Evrope. Naime, sva tri operatora ističu pokrivenost stanovništva GSM signalom od oko 99 odsto, dok ukupna pokrivenost signalom UMTS i LTE mreža iznosi skoro 98 odsto stanovništva, što Crnu Goru svrstava u red zemalja sa izuzetno dobrom pokrivenošću”, precizirali sui z EKIP-a.
Jubilarnih 20 godina rada Agencija, uz poštovanje mjera za sprečavanje pandemije COVID -19, obilježava sa više aktivnosti.
U rad je puštena daljinski upravljana kontrolno-mjerna stanica u Nikšiću, a u saradnji sa Poštom Crne Gore biće publikovano prigodno izdanje za posebne prilike.
Lokalitet Dajbabske gore, na kojem se nalazi Glavni kontrolno mjerni centar biće dodatno oplemenjen novim sadnicama drveća, čime će se dati mali doprinos daljem razvoju ekosistema Podgorice i Crne Gore, a boravak posjetilaca na ovoj lokaciji učiniti još prijatnijim.
