Podgorica, (MINA) – UNICEF i Svjetska zdravstvena organizacija (SZO) preporučili su da se povećaju ulaganja u programe zaštite i promocije mentalnog zdravlja djece i adolescenata u Crnoj Gori.
Iz UNICEF-a su naveli da su problemi mentalnog zdravlja kod djece i adolescenata jedan od glavnih izazova za javno zdravlje i održivi razvoj na globalnom nivou.
“Procjenjuje se da će, svake godine, svaki peti adolescent da doživi problem s mentalnim zdravljem. Samoubistvo predstavlja vodeći uzrok smrti adolescenata kako u evropskoj regiji tako i šire – na globalnom nivou”, kaže se u saopštenju.
Šefica kancelarije SZO u Crnoj Gori Mina Brajović kazala je da više od 100 miliona ljudi u evropskoj regiji SZO ima mentalni poremećaj.
“Svako, bez obzira na to odakle je, može se suočiti s ovim problemom. Relativno mali broj ljudi u svijetu ima pristup kvalitetnim uslugama podrške mentalnom zdravlju”, navela je Brajović.
Prema njenim riječima, u zemljama s niskim i srednjim prihodima više od 75 odsto ljudi s problemima mentalnog zdravlja uopšte ne dobija nikakav tretman, a COVID-19 je dodatno pogoršao situaciju.
“Javnozdravstvene mjere i ograničenja koja su uvedena s ciljem da se prekine lanac prenosa virusa doveli su do poremećaja u dostupnosti ili kontinuitetu usluga podrške mentalnom zdravlju“, ukazala je Brajović.
Iz UNICEF-a su naveli da je jedan od ključnih izazova u toj oblasti nedostatak podataka o dostupnim servisima za podršku mentalnom zdravlju djece i adolescenata.
“Dvije trećine zemalja ne raspolažu podacima o mentalnim poremećajima, a u onima koje takvim podacima raspolažu – često ne postoje podaci koji se odnose samo na djecu i adolescente”, kaže se u saopštenju.
Šef predstavništva UNICEF-a u Crnoj Gori Huan Santander smatra da je sistematično prikupljanje podataka o problemima mentalnog zdravlja među adolescentima važan korak ka prepoznavanju njihovih potreba i obezbjeđivanju adekvatnih intervencija na nacionalnom i lokalnom nivou.
“UNICEF razvija metodologiju za međunarodno prikupljanje podataka u ovoj oblasti. Spremni smo da pružimo podršku Crnoj Gori kako bismo osigurali da se efikasne usluge podrške mentalnom zdravlju pružaju svakom djetetu i adolescentu“, rekao je Santander.
Promocija i zaštita mentalnog zdravlja postala je još važnija tokom pandemije COVID-a-19, koja je imala snažan psihološki uticaj na mlade, porodice i zajednice širom svijeta.
Iz UNICEF-a su naveli da je pandemija ozbiljno uticala na mentalno zdravlje i dobrobit djece i adolescenata.
“Društveno-ekonomski uticaj pandemije pogađa i mlade, a neke mjere, poput zatvaranja škola, mogu nanijeti više štete nego koristi djeci i mladima iako se uvode iz najbolje namjere. Djeca koja su već u nepovoljnom položaju suočiće se s najštetnijim dugoročnim posljedicama pandemije”, navodi se u saopštenju.
Prema nalazima istraživanja koje je u maju u Crnoj Gori sproveo Ipsos, uz podršku UNICEF-a i SZO, više od polovine građana Crne Gore – 56 odsto, kazalo je da je zabrinuto da bi oni ili njihovi najbliži mogli da se zaraze COVID-om-19, pri čemu je taj procenat čak i veći među onima s hroničnim bolestima – 61 odsto.
Iz UNICEF-a su kazali da je najmanje trećina ispitanika navela da je uznemirena zbog pandemije.
“Gotovo svaki peti građanin saopštio je da se tokom pandemije osjeća ljuto, tužno i usamljeno. Ovakve emocije češće su među onima koji boluju od neke hronične bolesti”, dodaje se u saopštenju.
Navodi se da je nešto manje od jedne trećine ispitanika saopštilo da im je dosadno, a među takvim ispitanicima su češće mlađi ljudi, kao i oni koji u većoj mjeri konzumiraju duvanske proizvode.
Brajović je kazala da je SZO u Crnoj Gori podržala pružanje usluga psihosocijalne podrške u zajednici osobama s težim mentalnim bolestima.
“Ozbiljni nedostaci, koji su još uvijek evidentni, u pogledu zaštite mentalnog zdravlja rezultat su višedecenijskog, hroničnog nedovoljnog ulaganja u promociju, prevenciju i brigu o mentalnom zdravlju”, navela je Brajović.
Prema njenim riječima, dokazi iz prakse ukazuju na to da na svaki uloženi USD u prošireni tretman depresije i anksioznosti povrat iznosi pet USD.
UNICEF i SZO su prošlog mjeseca potpisali novi Zajednički program za mentalno zdravlje i psihosocijalnu dobrobit i razvoj djece i adolescenata.
Navodi se da je cilj te desetogodišnje zajedničke inicijative da se mladima s problemima mentalnog zdravlja omogući bolji pristup uslugama podrške, da se smanji njihova patnja i poboljša kvalitet njihovih, kao i života njihovih staratelja.
“Na postizanju ovih ciljeva SZO i UNICEF već su sarađivali kroz inicijativu Podrška razvoju adolescenata u okviru koje su brojnim zemljama obezbijeđene smjernice u vezi s izradom naučno zasnovanih strategija za promociju i zaštitu mentalnog zdravlja”, dodaje se u saopštenju.
