Podgorica, (MINA) – Građanaska alijansa (GA) apelovala je na poslanike da ne usvoje Predlog zakona o amnestiji, navodeći da zakoni u toj oblasti moraju biti zasnovani na humanosti i resocijalizaciji.
„Uz svo razumijevanje situacije vezane za epidemiju izazvanu koronavirusom, usvajanju zakona o amnestiji se ne može pristupiti jednostrano i bez uključivanja sudstva, šire društvene zajednice, stručne javnosti i prije svega bez komunikacije sa oštećenim stranama“, rekao je agenciji MINA koordinator programa vladavine prava i ljudskih prava GA Zoran Vujičić.
Zakonom o amnestiji, koji je predložila vladajuća koalicija, predviđeno je skraćenje kazne zatvora 15 i deset odsto za osobe koje su pravosnažno osuđene za pojedina krivična djela.
Amnestija se obrazlaže kao nužna mjera u aktuelnoj situaciji epidemije koronavirusa radi rasterećenja zatvora i smanjena broja radno angažovanih službenika.
Vujičić je ocijenio da hitnost ne znači da se ne trebaju sprovesti konsultacije.
„Apelujemo na poslanike da ovaj Zakon ne usvoje, tim prije što je epidemija u polakom nestajanju, a slijedi nam izborna utakmica, pred koju ovakvi zakoni ne bi bili u cilju slobodnog izražavanja volje građana“, rekao je Vujičić.
On je objasnio da, iako je zakon o amnestiji „sam po sebi pozitivan“ jer oprašta dio kazne, u crnogorskim uslovima ovaj čin „darivanja“ nikada nije bio rezultat argumentovanog i racionalnog promišljanja i dijaloga svih zaintersovanih strana uz analizu objektivnih okolnosti.
„Taj Predlog zakona pravno-tehnički je dobar, prvenstveno iz razloga jer se ne odnosi za sva krivična djela i da su iz njega izuzeta sva krivična djela koja po svojoj težini i uticaju na javno mnjenje imaju najveći značaj“, ocijenio je Vujičić.
Prema njegovim riječima, zabrinjava momenat donošenje zakona, procedura za njegovu izradu i pritiska na sudove koji će morati u najkraćem mogućem vremenu morati da obrade predmete i donesu rješenja kojim se utvrđuje procenat i vrijeme za koje se osuđenik oslobađa od izvršenja kazne.
Predlagači tog zakona, kako je rekao Vujičić, pozvali su se na preporuke Savjeta Evrope i Evropskog komiteta za sprečavanje mučenja i nečovečnog ili ponižavajućeg postupanja ili kažnjavanja zbog pandemije Covida19 i naveli da “svi nadležni organi treba da ulože koncentrisane napore kako bi se pribjeglo alternativama lišenju slobode”.
On je naveo da je takav pristup imperativan, posebno u situacijama pretrpanosti kapaciteta.
“Organi vlasti bi trebali da još više koriste alternative pritvoru, preinačenje kazni, raniji otpust i probaciju”, smatra Vujičić.
Prema njegovim riječima, hapšenja i pritvaranje osoba često je primijenjeno tokom trajanja mjera, a da se nije uzelo u obzir to da se cilj mogao postići nekim drugim, blažim mjerama.
“Cilj zakona, bar onaj koji se javno želi predstaviti, se mogao ostvariti boljom primjenom alterantivnih sankcija, koja bi sprijećila prenatrpanost zatvora, a pojedinci kojima su izrečene blaže krivične sankcije ne bi išli u zatvor”, smatra Vujičić.
On je podsjetio na to da je od nezavisnosti Crna Gora imala četiri Zakona o amnestiji, kao i da posebno „upada u oči“ da su sve prethodne amnestije poklapale sa izbornim ciklusima.
„Zakon o amnestiji u svojoj suštini ne smije biti diskriminatorski“, dodao je Vujičić.
Kako je rekao, Evropska konvencija za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda sadrži akcesornu zabranu diskriminacije po bilo kom osnovu.
„Prema praksi Evropskog suda, ispitivanje diskriminatorskog karaktera nekog pravnog faktičkog akta (pa i amnestije) odvija se od ispitivanje utvrđivanja postojanja različitog normiranja iil postupanja prema licima u istim ili sličnim situacijama i postojanja eventualnog objektivnog i razumnog opravdanja za takvo razlikovanja“, zaključio je Vujičić.
