Podgorica, (MINA) – U Crnoj Gori djeluje razgranat i snažan dezinformacioni ekosistem, koji se koristi za ostvarenje geopolitičkih, regionalnih i unutrašnjih političkih ili ekonomskih ciljeva, kazali su iz Centra za demokratsku tranziciju (CDT).
Iz CDT-a su rekli da njegov ključni dio čine stranice i pojedinci na društvenim mrežama, tabloidi i desničarski portali iz Srbije, kao i neki portali iz Crne Gore.
CDT je, uz podršku Balkanskog fonda za demokratiju, pripremio analizu Mreža dezinformacija u Crnoj Gori: “Vidimo li slona u prostoriji”, čiji su autori predstavnici te nevladine organizacije (NVO) Goran Delić i Milica Kovačević i psiholog Radoje Cerović.
Kako su naveli iz CDT-a, tradicionalni mediji, koji su registrovani u Crnoj Gori i poštuju pravila transparentnosti i uređivačke kontrole, rijetko su izvori, ili kreatori lažnih vijesti.
„Problemi koji se prepoznaju u dijelu njihovog rada, naročito onlajn medija, su pristrasno izvještavanje, učešće u podgrijavanju političkih tenzija, ili prenošenje dezinformacija“, navodi u analizi.
Iz CDT-a su ocijenili da je na nivou čitavog društva jako nizak stepen razumijevanja o tome da se demokratski procesi moraju štititi, stalno unapređivati i da se u njih mora ulagati.
„A kod nas je proces upravo suprotan – ključni akteri se ponašaju kao da ne vide slona u prostoriji“, kazali su iz te NVO.
Oni su ocijenili da nema razumijevanja za to da je borba protiv dezinformacija u stvari borba za profesionalno novinarstvo, ono koje djeluje u javnom interesu.
Zbog toga je, kako su rekli iz CDT-a, ona dio šireg konteksta i potrebe stvaranja povoljnijeg ambijenta za rad medija.
U analizi CDT-a navodi se da se u Crnoj Gori dezinformacija svi politički akteri gnušaju javno, ali da je veoma malo onih koji za njima ne posežu tajno.
Zato je, kako smatraju u CDT-u, borba protiv dezinformacija svedena tek na dnevnopolitičke obračune.
„Vlada, Skupština, političke partije, regulatorne agencije i drugi važni akteri, sudeći makar prema njihovom odnosu prema tom problemu, nijesu mnogo pogođene stalnim podrivanjem društvenih i demokratskih procesa kroz dezinformacione i propagandne kampanje različitih aktera“, piše u analizi.
Iz CDT-a su ukazali da Crna Gora nema strategiju borbe protiv dezinformacija i da je prvi strateški dokument koji bi trebalo da tretira taj problem medijska strategija koja je u procesu izrade.
„Crnogorsko medijsko, izborno i krivično zakonodavstvo ne prepoznaju tu prijetnju niti sadrže odredbe za zaštitu od njihovog pogubnog uticaja“, naveli su iz CDT-a.
Prema njihovim riječima, državne institucije već godinama pokazuju pasivnost i nezainteresovanost za bavljenje tom pojavom.
Iz CDT-a su rekli da se Skupština do sada nije bavila temom dezinformacijama i da je njihov predlog za osnivanje posebnog Odbora za praćenje stranih uticaja, i pored većinski izražene podrške, još na čekanju.
Iz te NVO kazali su da se izvršna vlast i regulatorne agencije oglašavaju nenadležnim i da su uspješne jedino u pronalaženju izgovora da ponovo ne urade ništa.
„I dok država toleriše te pojave, nacionalistički, šovinistički, kleronacionalni pokreti koriste lažne informacije da pojačaju identifikaciju kroz izazivanje straha i ugroženosti“, kaže se u analizi CDT-a.
Navodi se da su zbog toga naglašene i ekstremne identitetske politike idealno sredstvo za podizanje tenzija.
„Informacije koje imaju emocionalni efekat snažno utiču na primaoca. Izazivanjem ljutnje, mržnje, straha ili bijesa, može se uticati na ponašanje cijelih društava i grupa“, kazali su iz CDT-a.
Kako su naveli iz te NVO, lažne vijesti i njihova zloupotreba nijesu novi izum, ali ih moć današnjih sredstava komunikacije čini veoma efikasnim.
„Onaj ko uspješno kontroliše medijski prostor ima moć da kontroliše ljudsko ponašanje koristeći emocije i instinkte“, rekli su iz CDT-a.
Pravo preuzimanja ovog sadrzaja imaju samo korisnici Agencije MINA.
Kompletna informacija dostupna je korisnicima na linku MINA SERVIS
Longer version of article is available on a link MINA ENGLISH SERVIS
