Podgorica, (MINA-BUSINESS) – Uspostavljanje zajedničkog regionalnog tržišta zahtijeva od nadležnih institucija da donesu propise i prilagode poslovanje principima na kojima se bazira jedinstveno evropsko tržište, ali zahtijeva i jaču saradnju privrednika iz regiona, ocijenjeno je iz Komorskog investicionog foruma (KIF) zapadnobalkanske šestorke.
Generalna sekretarka KIF ZB6, Tatjana Šterjova Duškovska, kazala je u intervjuu za Glasnik Privredne komore (PKCG) da od svih u regionu zavisi da li će zajedničko regionalno tržište biti stvarnost ili utopija.
“Tu mislim na državne organe, ali i na privrednike iz regiona, jer uspostavljanje zajedničkog regionalnog tržišta s jedne strane zahtijeva od nadležnih institucija da prilagode poslovanje principu četiri slobode, na kojima se bazira i jedinstveno evropsko tržište, ali takođe zahtijeva jaču povezanost, saradnju i povjerenje privrednika iz cijelog regiona”, rekla je Šterjova Duškovska.
Ona je navela da će aktivnosti KIF-a u vezi sa primjenom zajedničkog regionalnog tržišta biti usmjerene na oba “fronta”.
“S jedne strane, aktivno ćemo sarađivati sa kompanijama. U toku su aktivnosti izrade baze podataka koja će sumirati ključne informacije o uslovima neophodnim bilo kojoj kompaniji koja želi da izađe na tržište sa svojim proizvodima ili uslugama, ali i za povezivanje kompanija. U isto vrijeme, ova baza podataka će uključivati mapiranje dobavljača u regionu iz automobilske, prehrambene i lake industrije, kako bi se olakšalo njihovo uključivanje u regionalne lance snabdijevanja”, saopštila je Šterjova Duškovska.
Te kompanije će, kako je kazala, kroz tehničku pomoć obezbjeđenu preko EU projekta koji sprovode, raditi na unapređivanju digitalizacije svog poslovanja, kao i na obezbjeđivanju pristupa finansijama, te biti uključene u obuke i treninge za pristup tržištima EU.
“Istovremeno, organizovaćemo aktivnosti za njihovo umrežavanje. Kako bismo podstakli nacionalne vlasti u šest zemalja Zapadnog Balkana da dosljedno sprovode akcioni plan i pružaju stvarne koristi kompanijama u regionu, KIF će pratiti napredak u njegovoj primjeni, i to je proces koji uključuje Poslovni savjet sačinjen od privrednika iz 16 vodećih kompanija Zapadnog Balkana, koje posluju u različitim proizvodnim i uslužnim sektorima”, rekla je Šterjova Duškovska.
Na osnovu mjerljivih kriterijuma, Poslovni savjet će pratiti napredak planiranih aktivnosti u Akcionom planu i redovno obavještavati vlade Zapadnog Balkana, kao i EU, o situaciji na terenu, dajući konkretne predloge mjera za uklanjanje barijera, smanjenje troškova i olakšavanje uslova za poslovanje u regionu i u EU.
Ona je, odgovarajući na pitanje kako ocjenjuje doprinos KIF-a ublažavanju negativnih posljedica koronakrize, kazala da su se od početka pandemije prošle godine, sve komore iz regiona – osnivači KIF-a aktivno uključile u prevazilaženje problema obezbjeđivanja nesmetanog snabdijevanja sirovinama za preduzeća u regionu, ali i za prohodnost transportnih koridora.
“Web sajt KIF-a (www.wb6cif.eu) svakodnevno je objavljivao informacije o mjerama uvedenim u svakoj od zemalja, ali i o stanju graničnih prelaza. Protekla godina je najbolje pokazala da su u teškim vremenima zemlje regiona usmjerene jedna na drugu kao najbliži susjedi i da se jedini izlaz iz krize može naći zajedno”, navela je Šterjova Duškovska.
Prema njenim riječima, vakcinacija je trenutno prioritet, pa su, odgovarajući na zahtjeve privrednika, komore regiona, ujedinjene putem KIF-a, krajem marta organizovale masovnu akciju za vakcinaciju u Srbiji, na inicijativu Privredne komore Srbije, u kojoj je učestvovalo više od deset hiljada privrednika iz regiona.
Ona je, govoreći o ključnim aktivnostima KIF-a u narednom i postkorona periodu, kazala da prioriteti, pored primjene Akcionog plana za zajedničko regionalno tržište, uključuju i pitanja povećanja konkurentnosti kompanija u regionu, stvaranje usluga prilagođenih potrebama izvoznih kompanija, uvođenje sistema učenja na poslu i dualnog obrazovanja, kao i povećanja atraktivnosti Zapadnog Balkana kao jedinstvene investicione destinacije.
Šterjova Duškovska je podsjetila da je do kraja aprila završen poziv u okviru Regionalnog Challenge fonda, koji je odobrilo Njemačko savezno ministarstvo za ekonomsku saradnju i razvoj, a delegiran je Njemačkoj razvojnoj banci (KFW) i realizuje se kroz KIF.
“To je unikatni instrument finansiranja, dizajniran da poveća zapošljivost učenika sa stručnim obrazovanjem, a istovremeno da poveća produktivnost i konkurentnost kompanija iz šest zemalja Zapadnog Balkana. Fond od 20 miliona EUR dostupan je za konzorcijume iz čitavog regiona, a očekujemo da će se taj iznos povećati prije sljedećeg poziva”, navela je Šterjova Duškovska.
Ona je, govoreći o dogovorenom otvaranju predstavništva Stalnog sekretarijata KIF-a u Podgorici, rekla da je njegov cilj da aktivnosti približi regionu što je više moguće i rad učini operativnim i efikasnijim.
Šterjova Duškovska je dodala da je uključenа u aktivnosti KIF-a gotovo od osnivanja udruženja u Trstu 2017, tokom Samita u okviru Berlinskog procesa, a proteklih godina bilа je nacionalni koordinator Komorskog investicionog foruma iz Privredne komore Sjeverne Makedonije.
“Drago mi je što nastavljam svoj angažman na čelu Sekretarijata udruženja. KIF predstavlja više od 350 hiljada kompanija iz regiona Zapadnog Balkana, uglavnom malih i srednjih preduzeća, nastojeći da otvori nove mogućnosti za jače umrežavanje poslovnih zajednica u regionu, uklanjanjem preostalih prepreka za regionalnu ekonomsku saradnju i poboljšanjem poslovne i investicione klime. Najvažnija nam je bliska saradnja sa privrednicima iz regiona i zastupanje njihovih interesa, što ostaje ključni prioritet”, zaključila je Šterjova Duškovska.
