Podgorica, (MINA-BUSINESS) – Izmjene i dopune Zakona o penzijskom i invalidskom osiguranju (PIO), koje je Skupština usvojila krajem jula, stupile su na snagu.
Skupština je izmjene i dopune Zakona o PIO, koje stupaju na snagu osam dana od objavljivanja u Službenom listu, usvojila 30. jula.
Izmijenjeni zakon trebalo bi da obezbijedi veću stabilnost penzionog sistema i adekvantost penzijskih davanja.
Izmijenjenim zakonom poboljšavaju se uslovi penzionisanja, jer se iz obračunskog perioda isključuje jedna četvrtina perioda staža koji je budućim penzionerima najnepovoljniji. Te pogodnosti moći će da iskoriste svi osiguranici koji su pravo na penziju prvi put ostvarili od 1. januara ove godine.
U cilju postizanja veće stabilnosti i održivosti penzionog sistema donijete su mjere koje se odnose na postepeno ukidanje posebnih uslova penzionisanja do 31. decembra naredne godine, nakon čega će svi osiguranici ostvarivati to pravo po opštim uslovima.
Takođe, predviđeno je da se za ispunjenje uslova za sticanje prava na penziju uzima u obzir staž osiguranja, odnosno periodi provedeni na radu za koje je uplaćen doprinos za PIO, dok se za određivanje visine penzije uzima u obzir penzijski staž, u koji osim staža osiguranja spadaju i periodi posebnog staža za koje nijesu plaćeni doprinosi za PIO.
Za sve koji, po važećem zakonu, pravo na penziju ostvaruju sa 40 godina staža osiguranja propisuje se i starosna granica od 61 godinu. Takođe se predviđa podizanje starosne granice za sticanje prava na prijevremenu starosnu penziju sa 62 na 63 godine života, u prelaznom periodu od ove do 2025. godine.
Predviđena je i promjena načina usklađivanja penzija i vrijednosti penzija za jedan lični bod. Umjesto usklađivanja sa 75 odsto kretanja potrošačkih cijena i 25 odsto kretanja zarada, uvodi se usklađivanje po ‘rotirajućoj formuli’ sa 75 odsto parametra koji je veći i 25 odsto parametra koji je manji.
U socijalnom dijalogu sa sindikatima i unutar Socijalnog savjeta dogovorene su i mjere koje se odnose na to da se starosna granica za sticanje prava na starosnu penziju, čije podizanje je bilo predviđeno na 67 godina života, zaustavi na 66 godina za muškarce i 64 godine za žene.
Usvojenim izmjenama i dopunama nominalni iznos najniže penzije povećaće se sa 128,82 EUR na 145,77 EUR, odnosno 13,16 odsto.
Poslanici su, prilikom izjašnjavanja o predloženim izmjenama i dopunama Zakona o PIO, postigli konsenzus povodom amandmana koji se odnosi na status penzijskog osiguranja roditelja djece sa teškim smetnjama u razvoju, čije pravo nije promijenjeno.
Zakon o PIO usaglašen je krajem 2018. godine, a Socijalni savjet ga je usvojio prije više od godinu.