Podgorica, (MINA-BUSINESS) – Savjet Centralne banke (CBCG) usvojio je danas deveti paket antikriznih mjera, koji obuhvata izmjenu i dopunu Odluke o privremenim mjerama za ublažavanje negativnih uticaja pandemije koronavirusa na finansijski sistem.
„Izmjenom postojeće odluke u korisnike kredita koji imaju pravo na korišćenje moratorijuma do 31. avgusta, osim ranije utvrđenih kategorija preduzeća, uključuju se i korisnici kredita čiji su ukupno ostvareni prihodi u prošloj godini najmanje 50 odsto niži u odnosu na 2019. godinu“, navodi se u saopštenju.
Iz CBCG su podsjetili da je i dalje na snazi mjera obaveznog moratorijuma za građane – korisnike kredita kojima je 31. marta prošle godine ili kasnije prestao radni odnos kao posljedica pandemije.
Na sjednici je usvojen Izvještaj o poslovanju i sprovođenju politike CBCG za mart. Konstatovano je da su aktivnosti Centralne banke sprovedene tokom marta realizovane u skladu sa planiranim obavezama utvrđenim Programom njenog rada za ovu godinu.
Savjet je danas razmatrao i usvojio i Makroeokonomski izvještaj CBCG za prošlu godinu. Razmatrajući taj izvještaj, konstatovano je da su makroekonomska kretanja u Crnoj Gori tokom prošle godine, kao i u većini zemalja, bila pod izuzetno velikim uticajem pandemije.
„Prema preliminarnim podacima Monstata, crnogorska ekonomija je tokom prošle godine zabilježila pad od 15,2 odsto. Najpogođeniji je sektor turizma, gdje je zabilježen pad broja turista od 83,2 odsto i ostvarenih noćanja od 82,1 odsto“, saopšteno je na sjednici.
Negativni trendovi zabilježeni su na tržištu rada, gdje je u svim sektorima broj zaposlenih pao. Broj nezaposlenih u prošloj godini je porastao 13,4 odsto u odnosu na 2019.
Budžetski deficit na kraju prošle godine iznosio je 10,1 odsto bruto domaćeg proizvoda (BDP), dok je javni dug, prema preliminarnim podacima Ministarstva finansija, dostigao 105,2 odsto BDP-a.
„Ti pokazatelji ukazuju na visok rizik, kojim će, u predstojećem periodu, biti veoma izazovno upravljati. Značajniji ekonomski oporavak se ne može očekivati bez snažnijeg generisanja potrošnje, posebno investicione“, navodi se u saopštenju.
Savjet je usvojio i izvještaje o poslovanju banaka, mikrofinansijskih institucija i Investiciono-razvojnog fonda (IRF) za prvi kvartal. Konstatovano je da sve ključne bilansne pozicije bilježe rast od početka godine, te da je očuvana sigurnost i stabilnost bankarskog sistema, iskazana prvenstveno kroz koeficijent solventnosti od 19,3 odsto na kraju prvog kvartala.
„Tome su značajno doprinijele ranije definisane mjere CBCG koje su se odnosile na ograničenja prilikom raspodjele ostvarene dobiti, odnosno njenog usmjeravanja u jačanje kapitala“, rekli su iz CBCG.
Banke su tokom prva četiri mjeseca odobrile 318 miliona EUR novih kredita, što je 32 odsto više u odnosu na uporedni period prošle godine.
„Dakle, osim moratorijuma, kao mjere privremene obustave plaćanja obaveza, ne manje značajna je podrška likvidnosti koju banke pružaju realnom sektoru kroz odobravanje kredita“, naveli su iz CBCG.
Nastavljen je rast depozita i u ovoj godini, što je posljedica smanjenja sklonosti ka potrošnji, ali i znak povjerenja u bankarski sistem.
„Uticaj pandemije primjetan je kod nivoa nekvalitetnih kredita koji su na kraju aprila iznosili 5,52 odsto u odnosu na 4,7 odsto na kraju 2019, odnosno prije koronakrize“, dodaje se u saopštenju.
Razmatrajući izvještaj o poslovanju IRF-a, ocijenjeno je da je Fond tokom prva četiri mjeseca odobrio kredite u ukupnom iznosu od osam miliona EUR za 29 klijenata, dok nekvalitetni krediti bilježe rast u odnosu na uporedni period prethodne godine i trenutno iznose 11,17 odsto.
Savjet je usvojio i Izvještaj o nadgledanju platnih sistema za prošlu godinu, u kojem je konstatovano da je platni sistem CBCG, koji čine RTGS i DNS sistemi, u prošloj godini radio neometano i bez zastoja.
„Realizovano je ukupno 10,6 miliona plaćanja vrijednosti 15,1 milijardu EUR, što je 7,7 odsto, odnosno 10,5 odsto manje u odnosu na 2019. godinu“, navodi se u saopštenju.
Savjet je usvojio izmjene Odluke o sadržini Centralnog registra transakcionih računa, kojom je omogućeno da se u tom registru vode i transakcioni računi nerezidenata jer i oni, po Zakonu o izvršenju i obezbjeđenju, mogu biti izvršni dužnici.
