Podgorica, (MINA-BUSINESS) – Kompanija Plantaže duguje preko 45 miliona EUR i dovedena je pred stečaj, zbog neracionalnog poslovanja prethodnih godina, pokazali su zaključci eksternog eksperta koji je angažovan na predlog ministra poljoprivrede, šumarstva i poljoprivrede, Aleksandra Stijovića.
Eksterna analiza je, kako pišu Vijesti, pokazala da je takvo stanje u kompaniji takođe rezultat trošenja ogromnih količina novca na sporne naknade i druge privilegije koje je rukovodstvo dodjeljivalo samo sebi.
Eksterni ekspert je angžovan kako bi se ustanovilo stvarno stanje u Plantažama i modeli prema kojima bi se ta državna kompanija mogla spasiti iz situacije u koju je “dovedena sistematskim uništavanjem u prethodnom periodu”.
Otkriveno je da je kompanija godišnje preko blagajne godinama isplaćivala i po šest miliona EUR u kešu na razne naknade, „limite“ i ostale sporne isplate, da je svaki treći zaposleni u kompaniji označen kao rukovodilac sa ogromnim zaradama, da ima sektora u kojima „radi“ 14 šefova, a svega tri radnika, da su neki rukovodioci i po dvije trećine radnog vremena provodili na službenim putovanjima po inostranstvu sa ogromnim isplatama za dnevnice i da su po istom osnovu više puta primali iste naknade.
“Nakon mjesec analize stanja i poslovanja u Plantažama i detaljne analize do sada prikupljene dokumentacije dobijeni su podaci koji jasno ukazuju kako su Plantaže dovedene gotovo pred stečaj”, saopšteno je iz Ministarstva.
Iz tog Vladinog resora su naveli da se Plantaže moraju sačuvati kao najznačajniji nacionalni brend, ali da insistiraju da se paralelno sa procesom spašavanja kompanije i podrškom, moraju napraviti ozbiljni rezovi na praksama koje i dalje traju, a dovele su do uništenja kompanije.
Stijović je naveo da se intenzivno pregovara o modelima pomoći Plantažama, kao i da su u toku intenzivni razgovori sa kreditorima, ali da ne želi da “sipa u vreću bez dna”, već da traži održiv model koji će dugoročno oporaviti kompaniju, a što podrazumijeva i restrukturiranje.
Analiza je pokazala da su dugovi kompanije na 28. februar prema dobavljačima, bankama i radnicima iznosili 45,65 miliona EUR.
U taj iznos nijesu uračunati iznosi sponzorstava i donacija, konsultantskih ugovora i zakonski spornih isplata Bordu direktora i menadžmentu, kao ni troškovi otpisa stambenih kredita zaposlenima prilikom odlaska u penziju, a koji iznose 1,36 miliona EUR.
Prosječna neto zarada u preduzeću u 2018. godini iznosila je 720,38 EUR, a u 2019. godini je bila 782,1 EUR, dok su u isto vrijeme menadžment i članovi Borda direktora primali zaradu po nekoliko osnova u iznosima od 1,5 hiljada do deset hiljada EUR.
“Osim osnovne zarade u kompaniji postoji ‘naknada za korporativno upravljanje’ koju pozitivni propisi ne poznaju, a koja premašuje sve iznose osnovne zarade i za koju ne postoji definisan način obračuna. Pored toga, minuli rad obračunava se u sklopu osnovne zarade, dok naknadu za minuli rad isplaćuju posebno, bez definisane procedure”, navodi se u analizi.
Pored toga, obavljaju se isplate i na osnovu takozvanih “limita”, za koje takođe ne postoji procedura i njihov iznos takođe pramašuje višestruko osnovnu zaradu, a posebno se isplaćuju i godišnji odmori.
“Svi navedeni iznosi se isplaćuju gotovinom preko blagajne. Ilustracije radi u 2019. godini preko blagajne je isplaćena gotovina u iznosu od 5,98 miliona EUR, a što je bio prosjek i u prethodnim godinama”, dodaje se u analizi.
Kompanija trenutno ima 587 stalno zaposlena radnika pri čemu jedna trećina pripada rukovodećem kadru, a pored tog broja zapošljava još oko 80 sezonskih radnika.
Na osnovu podataka prikazanih u karticama putnih naloga, otkriveno je da je 20-ak zaposlenih, članovi Borda direktora, direktor i direktori sektora, bili više od dvije trećine radnih dana godišnje na službenim putovanjima u inostranstvu ili da su dnevnice za službena putovanja isplaćivane u višestruko većim iznosima od propisanih.
Jedan od značajnijih troškova kompanije, kako je navedeno u analizi, predstavljali su i iznosi koji su isplaćivani na ime konsultantskih usluga, po kom osnovu je u posljednjih deset godina isplaćeno 1,12 miliona EUR.
“Ovaj iznos isplaćen je uglavnom advokatskim kancelarijama za zastupanje u sporovima koji su svi do jednog izgubljeni, a što je Planaže koštalo dodatnih 1,95 miliona EUR za sudske troškove”, saopšteno je iz Ministarstva.
Stambeni krediti su uglavnom dijeljeni bespovratno, odnosno Odlukom o dodjeli kredita za rješavanje stambenih potreba, a dobio ih je skoro kompletan rukovodeći kadar u iznosima od 30 hiljada do 299 hiljada EUR.
Za razna sponzorstva u periodu od 2009. do ove godine isplaćen je iznos od 2,5 miliona EUR, od kojih je više isplata i zakonski sporno.
Stijović će, kako je najavljeno, naredne sedmice na konferenciji za novinare saopštiti detalje i zaključke analize, detaljni presjek stanja kompanije i saopštiti predlog rješenja za pokušaj spašavanja Plantaža.
