Herceg Novi, (MINA-BUSINESS) – Aktivnosti usmjerene na pružanje podrške razvoju ženskog preduzetništva u Crnoj Gori posljednjih godina se intenziviraju, ocijenjeno je iz Opštine Herceg Novi, koja je ove godine za podršku ženama preduzetnicama u tom gradu izdvojila 15 hiljada EUR.
Sekretarka Sekretarijata za turizam, ekonomski razvoj i preduzetništvo Opštine Herceg Novi, Suzana Memarović, kazala je da se položaj žena u društvu, biznisu i politici posljednjih godina u Crnoj Gori vidno mijenja.
“Žene postaju sve aktivniji sudionici u gotovo svim sferama djelovanja. Posljednjih nekoliko godina intenziviraju se aktivnosti usmjerene na pružanje podrške razvoju ženskog preduzetništva u Crnoj Gori”, rekla je Memarović agenciji Mina-business.
Aktivnosti se, kako je navela, kreću od istraživanja o statusu žena na selu, u sivoj ekonomiji ili biznisu, preko obučavanja, kreditiranja, pa sve do umrežavanja.
“Prema statistici Monstata od ukupno 196 hiljada zaposlenih u 2011. godini, žena je bilo 86,4 hiljade, odnosno 44,1 odsto. Stope nezaposlenosti po svim starosnim grupama su veće kod žena nego kod muškaraca. Najveća stopa nezaposlenosti je u starosnoj grupi od 15 do 24 godine i iznosi 39,3 odsto za žene, odnosno 35,6 odsto za muškarce”, precizirala je Memarović.
Prema njenim riječima, na tržištu radne snage, žene su najzastupljenije u sektoru zdravstva, socijalnog rada i obrazovanja.
“Takođe, čine većinu zaposlenih u oblasti finansijskog posredovanja, trgovini i hotelijerstvu. Svega desetina preduzeća, odnosno 9,6 odsto je u vlasništvu žena. Odgovarajući podaci širom Evrope su višestruko veći”, dodala je Memarović.
Ona je podsjetila da je Ženska politička mreža, koju čine predstavnice svih političkih partija, zajedno sa kancelarijom Ujedinjenih nacija za razvoj (UNDP) u Podgorici, pokrenula inicijativu ka svim jedinicama lokalne samouprave u Crnoj Gori, da se u budžetu za 2018. godinu predvide sredstva za žensko preduzetništvo.
“Opština Herceg Novi je prihvatila učešće u inicijativi i u budžetu za 2018. godinu predvidjela iznos od deset hiljada EUR za podsticaj ženskog preduzetništva. Te godine je prvi put otvoren javni konkurs za podršku lokalne uprave ženskom preduzetništvu”, kazala je Memarović.
Sredstva predviđena budžetom Opštine raspodjeljuju se za biznis ideje koje doprinose ostvarivanju utvrđenih ciljeva u strateškim dokumentima, programima i planovima Opštine. Njima se naročito podstiču ekonomski razvoj opštine, predviđa otvaranje novih radnih mjesta, podstiče razvoj poljoprivrede i ruralnog područja, organske poljoprivredne proizvodnje, stvaraju uslovi i podstiče razvoj turizma, doprinosi afirmaciji i valorizaciji kulturnog potencijala, tradicije i kulturne posebnosti opštine, doprinosi očuvanju životne sredine i održivog razvoja.
“Za sve te podsticaje, planom korišćenja sredstava opredijeljeno je ukupno deset hiljada EUR za 2018. godinu. Za 2019. godinu budžetom je opredijeljen iznos od 15 hiljada EUR, za prošlu godinu 20 hiljada EUR, a budžet za podršku ženskom preduzetništvu u ovoj godini iznosi 15 hiljada EUR”, precizirala je Memarović.
Maksimalna visina podrške u okviru jedne biznis ideje je, kako je navela, 50 odsto od ukupnog iznosa predviđenog budžetom Opštine za podršku ženskom preduzetništvu. Društvo/preduzetnica može konkurisati za ukupan iznos ili dio sredstava za realizaciju aktivnosti iz biznis ideje i dužna je da to naznači.
Memarović je, govoreći o ključnim barijerama sa kojima se susreću žene preduzetnice, kazala da žena biznisu obično prilazi oprezno, ne upušta se u pretjerani rizik, te se locira u dobro poznatim i isprobanim djelatnostima, najčešće trgovini i uslužnom sektoru.
“Uglavnom pokreće biznis skromnih razmjera i upošljava tek manji broj zaposlenih. Osnovni motiv ulaska u biznis obično je podmirenje potreba domaćinstva, a rjeđe su žene vođene ambicijom i samopotvrđivanjem”, ocijenila je Memarović.
Ona smatra da, kada je bavljenje biznisom u pitanju, ženama posebnu poteškoću predstavlja nedostupnost izvora finansiranja usljed nemogućnosti obezbjeđivanja hipoteke. Žene najčešće nijesu vlasnice nekretnina.
“Posljednjih godina se poradilo na obezbjeđivanju povoljnijih uslova finansiranja žena u biznisu”, navela je Memarović.
Ona je podsjetila da je proteklu godinu obilježila pandemija koronavirusa, što će imati jak uticaj na razvoj ženskog preduzetnistva, jer je došlo do masovnog otpuštanja radnika i uvećan je rizik za upuštanje u bilo koji posao.
“Kako žene u Crnoj Gori čine nešto više od polovine populacije i time predstavljaju značajan potencijal za ekonomski razvoj, podsticanje ženskog preduzetništva jedan je od načina da se taj potencijal valorizuje”, smatra Memarović.
Ona je zaključila da je potrebno što više motivacionih radionica, promovisanje primjera uspješnih žena, osnivanje biznis inkubatora za preduzetnice, a ukoliko je to moguće da se uvedu posebne poreske olakšice za žene u biznisu.
