Podgorica, (MINA-BUSINESS) – Ministarstvo ekonomije i Vlada su u potpunosti na raspolaganju crnogorskim nadležnim institucijama u realizaciji projekta izgradnje vjetroelektrane (VE) Možura, saopštili su iz tog Vladinog resora i dodali da je dokumentacija već predata Specijalnom državnom tužilaštvu (SDT) i međunarodnim partnerima.
“Vezano za sve učestalije, za crnogorsko društvo do skoro nezamislive, dnevnopolitičke zloupotrebe istrage jednog teškog krivičnog djela počinjenog na Malti, Ministarstvo ekonomije je dalo pregled ključnih koraka, u kojem je u ime Vlade učestvovalo”, navodi se u saopštenju.
Iz Ministarstva su kazali da je 2009. godine raspisan javni međunarodni tender za davanje državnog zemljišta u zakup u cilju izgradnje VE Možura.
Pozivom je, u skladu sa tadašnjom praksom podsticanja gradnje zelenih izvora energije, gotovo svih članica Evropske Unije (EU), garantovana otkupna cijena od 95,99 EUR po megavat satu (MWh).
“Ova cijena je i tada i godinama kasnije, prema svim relevantnim izvorima, u potpunosti odgovarala proizvodnoj cijeni iz ovih izvora energije, koja garantuje razuman povrat na uložena sredstva i bila je polazni činilac za tržišno nadmetanje u visini cijene zakupa državnog zemljišta”, naveli su iz Ministarstva.
Dokumentaciju je otkupilo sedam kompanija, a nakon javnog otvaranja i evaluacije ponuda, ugovor je dodijeljen konzorcijumu Fersa-Čelebić, čiji je lider bila renomirana španska kompanija Fersa.
“Zbog složenosti projekta, koji je podrazumijevao realizaciju po DBOT modelu, i na investitora prenosi kompletan rizik lokacije u smislu raspoloživosti vjetra, projektovanja, obezbjeđenje finansija, gradnje, a kasnije i održavanja objekta, na žalost obje ugovorne strane, došlo je kašnjenja u realizaciji”, navodi se u saopštenju.
Iz Ministarstva su objasnili da su interne odluke i strateška promjena pristupa nosioca konzorcijuma, uslovile njegovu konačnu odluku da potraži partnera kojem bi ustupio realizaciju projekta, što je uobičajena svjetska praksa kod složenih projekata sa višegodišnjom dinamikom realizacije.
“Od same pojave inicijative za prenos ugovora, crnogorske institucije insistirale su na zaštiti javnog interesa, koja se prevashodno ogledala u potrebi da se projekat realizuje, da kašnjenja u realizaciji, na koja nije uticala cnogorska strana ne utiču na crnogorska prava iz ugovora, te da realizacija može biti prenijeta samo na partnera sa istim ili boljim referencama od onog kojem je dodijeljena na tenderu”, saopštili su iz Ministarstva.
Početkom 2015. godine, Ministarstvu su se sa zahtjevom za prenos ugovora obratili konzorcijum Fersa-Čelebić i Elektroprivreda (EPCG) iz još jedna država članice EU, Enemalta, koja je 66 odsto u vlasništvu države Malte, a 33 odsto u vlasništvu kineske kompanije SEIP, podružnice preduzeća China Power Investments, čiji rejting je ocijenjen sa AAA.
Nakon sveobuhvatne analize i ocjene da su ispunjeni svi navedeni uslovi, dozvoljen je prenos ugovora na novog zakupca.
“Odluka je formalizovana ugovorom o prenosu ugovora između Ministarstva ekonomije, Enemalte, konzorcijuma Fersa-Čelebić i projektne kompanije Možura Wind Park, u vlasništvu navedenog konzorcijuma”, objasnili su iz Ministarstva.
Ugovorom je previđen prenos prava i obaveza sa konzorcijuma Fersa-Čelebić na Enemaltu, u roku od 60 dana od dana zaključenja i odgovarajuća promjena vlasništva sa tadašnjih vlasnika na novog.
Izvodom iz Centralnog registra privrednih subjekata, na dan isteka ugovornog roka za prenos, konstatovano je da je udio prenesen na novog ugovornog zakupca – Enemaltu.
“Krajem 2016. godine dozvoljeno je uključenje još jedne malteške kompanije, MMWP, u većinskom vlasništvu kineske kompanije SEIP, da preuzme udio u projektnoj kompaniji, pri čemu je Enemalta zadržala punu solidarnu odgovornost za realizaciju projekta, čime je dodatno osigurana zaštita crnogorskih interesa u projektu”, objasnili su iz Ministarstva.
Oni su naveli da je ispravnost odluka o prenošenju ugovora potvrdila i činjenica da je dvije godine kasnije taj napor urodio plodom i Crna Gora je dobila novi proizvodni objekat, a svo neopravdano kašnjenje u projektu preneseno je na teret investitora.
“Projekat koji je, kako je objašnjeno iz Ministarstva, omogućio povećanje proizvodnje električne energije za oko četiri odsto, podrazumijeva godišnju subvenciju u iznosu od oko pet miliona EUR tokom 12 godina, ili ukupno oko 60 miliona EUR, nakon čega će elektrana vrijedna 87 miliona EUR biti u potpunosti rekonstruisana i predata u trajno vlasništvo Crnoj Gori”, rekli su iz Ministarstva.
Oni su dodali da cijeli iznos subvencije, kojom je trajno eliminisan uvoz te količine energije, čini svega sedam odsto sredstava koje je Crna Gora nepovratno izgubila uvozom energije u proteklih 20 godina.
U cilju otklanjanja svih nedoumica, čijim se konstruisanjem nastoji montirati veza crnogorskih institucija i ukupne energetske politike sa navodnim korupcionaškim aferama na Malti, Španiji u Crnoj Gori i faznim ofšor destinacijama, iz Ministarstva su posebno istakli da nije bilo u posjedu bilo kakve informacije o navodnom učešću ofšor kompanija Black 17 i Cifidex u prenosu udjela sa prethodnih na novog zakupca, niti je sa istim bilo kada stupalo u kontakt, a još manje zaključivalo bilo kakve ugovore.
Iz Ministarstva su kazali da su sa najiskrenijim žaljenjem primili vijest o smrti istraživačke novinarke sa Malte, Dafne Karuna Galicije.
“Svaka i najudaljenija sumnja u, čak i indirektne veze crnogorskih razvojnih projekata sa teškim krivičnim djelima, čini da sa posebnom pažnjom pratimo aktivnosti nadležnih organa Malte, kao i mehanizama međunarodne saradnje, te da sa nestrpljenjem iščekujemo utvrđivanje činjenica i zadovoljenje pravde”, zaključuje se u saopštenju.
