London, (MINA-BUSINESS) – Na svjetskim tržištima su cijene nafte porasle i prošle sedmice, četvrte zaredom, pa se kreću oko najviših nivoa u četiri godine, jer se zbog američkih sankcija očekuje pad izvoza ‘crnog zlata’ iz Irana.
Na londonskom tržištu je cijena barela prošle sedmice porasla 1,4 odsto, na 84,15 USD, a u jednom trenutku je dostigla i 86,74 USD, novi najviši nivo od novembra 2014. godine.
Na američkom tržištu barel je poskupio 1,3 odsto, na 74,34 USD, takođe najviši nivo u četiri godine, prenosi Hrportfolio.
Od polovine avgusta cijene nafte su skočile između 15 i 20 odsto, što je najviše posljedica najavljenih sankcija Sjedinjenih Američkih Država (SAD) na iranski naftni sektor koje bi trebalo da stupe na snagu 4. novembra.
Vašington traži da kupci iranske nafte sasvim prekinu uvoz nafte iz te zemlje kako bi se Teheran prisililo na pregovore o novom nuklearnom sporazumu.
Još nedavno Iran je izvozio 2,7 miliona barela dnevno, što je gotovo tri odsto ukupne dnevne potrošnje sirove nafte u svijetu, dok mnogi analitičari sada procjenjuju da bi iranski izvoz mogao pasti milion barela dnevno, pa i više.
“Iranski izvoz mogao bi u novembru pasti ispod milion barela dnevno. Sada se čini da su samo Kina i Turska možda spremne da riskiraju američku odmazdu zbog trgovine s Iranom”, smatraju analitičari američke banke Jefferies.
Zbog očekivanja da će ponuda pasti, a potražnja ostati snažna zbog rasta globalne privrede, cijene nafte su polovinom sedmice dostigle najviše nivoe u četiri godine.
Međutim, u drugom dijelu sedmice izgubile su dio prethodnih dobitaka, između ostalog, zbog poruka iz Saudijske Arabije i Rusije da će povećati proizvodnju nafte kako bi nadoknadile manjak ponude iz Irana.
Saudijski princ Mohammed bin Salan naveo je da Saudijska Arabija trenutno proizvodi 10,7 miliona barela dnevno, a ako to na tržištu zatreba, spremna je da poveća proizvodnju 1,3 miliona barela.
Uz to, dok većina zemalja najavljuje da će prekinuti uvoz iz Irana, Indija je prošle sedmice poručila da će u novembru kupiti devet miliona barela iranske nafte.
Indijski ministar saobraćaja Nitin Gadkari poručio je da je njegova zemlja suočena s ekonomskom krizom zbog ogromnog uvoza nafte, pri čemu su cijene sve više.
Indija je treći po veličini uvoznik nafte u svijetu, uvozi više od četiri miliona barela nafte dnevno, i zajedno s Kinom spada među najveće kupce iranske nafte.
Kako će se dalje kretati cijene nafte, zavisi od razvoja situacije na tržištima.
“Cijene će vjerovatno nastaviti da rastu iznad očekivanih nivoa. Kada dostignu 90 USD, očekujem odlučnu reakciju na strani ponude. Velike privrede neće dopustiti da cijene nafte dostignu trocifrene brojke i naštete ekonomskom rastu”, kazao je strateg Commerzbanka Carsten Fritsch.
I u američkoj investicionoj banci Goldman Sachs smatraju da uzlazni trend možda neće potrajati.
“Iako trenutno prevladavaju rizici koji podržavaju rast cijena, fundamenti nepovezani s Iranom nijesu promijenili smjer prema višim cijenama nafte. Očekujemo da će fundamenti postupno prevladati do početka naredne godine kada će biti aktivirani novi rezervni kapaciteti. To navodi na zaključak da će globalno tržište početkom naredne godine ponovo bilježiti skromni višak”, napisali su njeni analitičari u osvrtu na situaciju na tržištu.
Firma Baker Hughes objavila je da je prošle sedmice broj naftnih postrojenja u SAD-u smanjen četvrti put u posljednjih pet sedmica, za dva postrojenja, na njih 861, što znači da se u skorije vrijeme ne može očekivati rast američke proizvodnje.
