Podgorica, (MINA-BUSINESS) – Procenat nekvalitetnih kredita, odnosno onih čija otplata kasni ili je stopirana, počeo je da raste poslije pet godina tokom kojih je zabilježen trend smanjenja, saopšteno je Pobjedi iz Centralne banke (CBCG).
Ukupni krediti – privrede i građana se po podacima iz juna ove godine kreću oko 3,01 milijardu EUR, od čega stanovništva 1,39 milijardi.
“Na kraju juna loših kredita je bilo 163,2 miliona EUR”, pokazuju posljednji podaci CBCG.
Iz CBCG su podgoričkom listu kazali da nakon višegodišnjeg opadajućeg trenda, procenat nekvalitetnih kredita bilježi rast na kraju prvog kvartala.
“Naime, na kraju prošle godine ovaj procenat je iznosio 4,72 odsto, dok je na kraju prvog kvartala ove godine 5,09 odsto. Na nivou sistema, na 30. jun ove godine, iznose 5,26 odsto ukupnih bruto kredita i potraživanja. U istom prošlogodišnjem periodu ovaj procenat je iznosio 4,79 odsto, što predstavlja jednogodišnji rast od 0,47 procentnih poena”, kazali su iz CBCG.
Iz CBCG su objasnili da se pod nekvalitetnim kreditima podrazumijevaju bruto nekvalitetni krediti i potraživanja bez kamata i vremenskih razgraničenja.
Na pitanje otplata kojih kredita – privrede ili građana ili obje kategorije, je počela da kasni, iz CBCG su kazali da 39,4 miliona EUR iznose krediti fizičkih lica koji kasne duže od tri mjeseca.
“Bruto krediti fizičkih lica koji kasne sa otplatom duže od 90 dana iznose 39,4 miliona EUR, odnosno 1,27 odsto ukupnih bruto kredita fizičkih lica na kraju juna ove godine. U istom prošlogodišnjem periodu njihovo učešće u ukupnim kreditima fizičkih lica je iznosilo 1,38 odsto”, precizirali su iz CBCG.
Oni su naveli da se u bruto kredite fizičkih lica, koji kasne u otplati duže od 90 dana, podrazumijevaju bruto krediti i potraživanja fizičkih lica bez kamata i vremenskih razgraničenja koji kasne u otplati duže od 90 dana.
“Isto važi i za kredite pravnih lica”, rekli su iz CBCG.
Podaci vrhovne monetarne institucije pokazuju da je veći iznos kredita pravnih lica čija otplata kasni.
“Bruto krediti pravnih lica koji kasne sa otplatom duže od 90 dana iznose 45,6 miliona EUR, odnosno 1,47 odsto ukupnih bruto kredita ove kategorije na kraju juna ove godine. U istom prošlogodišnjem periodu njihovo učešće u ukupnim bruto kreditima pravnih lica je iznosilo 1,52 odsto”, pokjazuju podaci CBCG.
Iz CBCG su objasnili da se na osnovu ovog izvlači očigledan zaključak da u prethodnom periodu nije došlo do porasta kredita koji kasne, ali i podsjećaju da dani kašnjenja nijesu jedini kriterijum.
“Dani kašnjenja u otplati kredita ne predstavljaju jedini kriterijum da bi se kredit klasifikovao kao NPL, odnosno loš. Već se uzimaju u obzir i ostali faktori poput negativnog trenda u poslovanju korisnika kredita, pogoršanje finansijske mogućnosti korisnika”, kazali su iz CBCG.
Prema kvartalnim izvještajima koje su banke dostavile CBCG, nekvalitetni krediti na nivou sistema iznose 163,2 miliona EUR na kraju juna ove godine.
“Iako je bankarski sistem stabilan, adekvatno kapitalizovan i likvidan, uzimajući u obzir trenutnu situaciju vezanu za epidemiju novog koronavirusa, koja utiče na nivo ekonomske aktivnosti, kao i činjenicu da je u prethodnom periodu značajan broj korisnika kredita koristio moratorijum u otplati, za očekivati je rast nekvalitetnih kredita”, dodali su iz CBCG.
Rast nivoa nekvalitetnih kredita, kako upozoravaju, za sobom povlači i veći nivo rezervacija, odnosno povećanje troška rezervacije kao odbitne stavke u bilansu uspjeha.
“To će imati negativan rezultat na poslovanje banaka. U skladu sa navedenim, neto rezultat poslovanja banaka za prvih šest mjeseci ove godine, za 46,7 odsto je manji u odnosu na uporedni period prošle. To je posljedica rasta troška obezvređenja u navedenom periodu od 208,3 odsto”, objasnili su iz regulatora.
