Podgorica, (MINA-BUSINESS) – Rekorde cijele turističke privrede možda nije realno očekivati kada se analizira struktura stranih turista i kada država ima opterećenu putnu i komunalnu infrastrukturu, ali i deficit kvalifikovanog kadra, smatra predsjednik Odbora Udruženja turizma i ugostiteljstva Privredne komore, Ranko Jovović.
Ako na to doda i nedovoljno izbalansirana cjenovna politika, on je naveo da se ,može reći da su rezultati koje bilježimo i iznad realnih.
“U svakom slučaju treba sačekati detaljnije podatke i uraditi kvalitetnu analizu koja će uzeti u obzir ne samo ostvareni turistički promet, već i strukturu ukupnih prihoda, stepen iskorišćenosti smještajnih kapaciteta, uticaj sive ekonomije i inflacije, povećanje troškova rada, energenata i ostalih troškova, kako bismo na kraju mogli dati konačan zaključak o efektima ove turističke sezone”, rekao je Jovović Pobjedi.
On je naveo preliminarne podatke Monstata, gdje je tokom devet mjeseci tekuće godine, u kolektivnom smještaju ostvareno 1,22 miliona dolaska što je 24 odsto više u odnosu na uporedni period prethodne godine ili više 13 odsto u odnosu na isti period 2019. U posmatranom periodu broj ostvarenih noćenja iznosio je 4,15 miliona što predstavlja povećanje od 19 odsto u odnosu na prošlu godinu ili više devet odsto u odnosu na 2019.
“Najviše noćenja u kolektivnom smještaju ostvareno je u primorskim mjestima (89,1 odsto), glavnom gradu (6,2 odsto), planinskim mjestima (2,7 odsto) i ostalim mjestima (dva odsto). Od ukupnog broja noćenja u kolektivnom smještaju, tri primorske opštine učestvuju sa preko 60 odsto i to: Budva sa 44 odsto, zatim Herceg Novi sa 16 odsto i Bar sa 10 odsto”, naveo je Jovović.
On je dodao da je konstantan rast prihoda u turizmu rezultat kontinuiranog rada na unapređenju ponude, obogaćivanju turističkog proizvoda, poboljšanju zimske turističke infrastrukture, stvaranju uslova za bolju saobraćajnu i avio-povezanost sa glavnim evropskim tržištima, kao i promociji destinacije i njenom pozicioniranju na turističkoj mapi svijeta.
“Prema posljednjim podacima koje je objavila CBCG ukupni prihodi od turizma za prva dva kvartala iznose 452,6 miliona EUR i veći su 90,25 odsto u odnosu na isti period prošle godine odnosno veći 77,5 odsto u odnosu na 2019”, naveo je Jovović.
Što se tiče radnika po podacima MUP-a za prvih devet mjeseci ove godine, na sezonskim poslovima u sektoru usluge smještaja i ishrane, radno je angažovano oko 1,33 hiljade stranih radnika i 2,09 hiljada domaćih radnika, što je skoro na istom nivou kao i u istom periodu 2022.
“Međutim, to je značajno manje nego u istom periodu 2019. godine, (69 odsto manje domaće radne snage i 50 odsto manje stranih radnika) a to je moguće posljedica nedostatka kvalifikovane radne snage i zapošljavanja sezonaca u sivoj zoni”, naveo je Jovović.
Kako su brojne analize tržišta pokazale, smatra da bi pojednostavljenje postupka registracije zaposlenih predstavljao veoma značajan podsticaj privredi i građanima da ažurno završe svoje obaveze ka državi.
“Ovo je naročito značajno prilikom angažovanja sezonske radne snage kao dijela tržišta rada koji je mnogo dinamičniji od klasičnog ugovaranja zaposlenih za stalno. Stoga je važno da se sprovede više mjera za pojednostavljenje registracije sezonskih radnika, koje bi uticale na suzbijanje sive ekonomije”, smatra Jovović.
Takođe, prema njegovim riječima, potrebno je izmijeniti Zakon o radu u dijelu obavljanja povremenih poslova i donijeti zakon o studentskim poslovima čime bi se omogućilo fleksibilnije angažovanje domaće radne snage i studenata kao posebne kategorije, tokom trajanja ljetnje sezone.
“Neophodno je pristupiti izradi nove strategije razvoja ljudskih resursa u sektoru turizma u Crnoj Gori, a sve to treba da je praćeno centrima za specijalističku edukaciju kadrova svih profila”, naveo je Jovović.
Takođe, on smatra da je potrebno urediti poslovni ambijent i mehanizme u kojima će poslodavci imati dodatni interes da zaposle domaće radnike, više promovisati mogućnosti sezonskog zapošljavanja, preko nadležnih institucija upravljati ovim procesom i sezonski rad sistemski učiniti privlačnijim domaćem radniku.
PKCG već duži period ukazuje na izazove sa kojima se njeno članstvo susrijeće kada je u pitanju angažovanje sezonske radne snage, a posebno u sektoru turizma.
“Susrijetali smo se sa brojnim izazovima. Siva ekonomija direktno ugrožava konkurentnost privrednih subjekata koji legalno posluju jer se teret javne potrošnje raspoređuje na manji broj poreskih obveznika. Veći troškovi za one koji legalno posluju čine ih cjenovno nekonkurentnim, što u dugom roku dovodi u pitanje mogućnost njihovog opstanka na tržištu. Upravo iz ovog razloga potrebno je preduzeti snažne mjere u cilju suzbijanja poslovanja u sivoj zoni”, naveo je Jovović.
Polazeći od činjenice da sjever Crne Gore doprinosi samo malim dijelom u ukupnom turističkom prometu, manje od pet odsto, smatra da je važno uključiti u prostorne planove države, opština i lokalne planove mogućnost izgradnje novih hotela, staza za skijanje, žičara, puteva, revitalizaciju željeznice, izgradnju povezanosti željezničke pruge sa aerodromom Podgorica i na ta način stvaranje uslova za još bolju povezanost sjevera.
“Kako bismo podstakli revitalizaciju turističkog sektora, predlažemo donošenje zakona o podsticaju investicija u visokokvalitetnom turizmu”, poručio je Jovović.
Prema njegovim riječima, treba unaprijediti poslovanje kroz savremene marketinške aktivnosti.
“Posebno je zabrinjavajuća nedovoljno organizovana politika saradnje sa low cost kompanijama. Ukidanjem i odustajanjem pojedinih low cost kompanija od već najavljenih sezonskih linija iz Crne Gore suočavamo se sa izazovom dostupnosti Crne Gore kao turističke destinacije, što će snažno uticati na realizaciju aktivnosti definisanih Strategijom razvoja turizma”, kazao je Jovović dodajući i da je od velikog značaja i pitanje valorizacije aerodroma Podgorica i Tivat, odnosno konačnog opredjeljenja Vlade po pitanju koncesija na aerodrome.
Pravo preuzimanja ovog sadrzaja imaju samo korisnici Agencije MINA.
Kompletna informacija dostupna je korisnicima na linku MINA SERVIS
Longer version of article is available on a link MINA ENGLISH SERVIS
