Podgorica, (MINA-BUSINESS) – Monstat je, u cilju potpunog usklađivanja sa zahtjevima Evropskog statističkog sistema, u relativno kratkom periodu ostvario napredak u oblasti statistike nacionalnih računa implementacijom ESA 2010 metodologije, saopštili su njegovi predstavnici.
Iz Monstata je objašnjeno da su u skladu sa tom metodologijom sprovedeni obračuni važnih makroekonomskih agregata, koji se odnose na godišnji i kvartalni bruto domaći proizvod (BDP) i bruto nacionalni dohodak (BND).
„Proces metodoloških usklađivanja je proces koji se nikada ne završava i pred nama su veliki izazovi, u smislu ciljeva koje treba da ispunimo kao i svaka članica EU, a koji su zacrtani i vizijom razvoja Evropskog statističkog sistema do 2020. godine“, kazali su predstavnici Monstata agenciji Mina-business.
Oni su poručili da će se dalja unaprjeđenja u domenu statistike nacionalnih računa nastaviti kroz aktivnu proizvodnju podataka za popunjavanje konkretnih varijabli u okvirima tabela koje su definisane mjerilima za zatvaranje Poglavlja 18 – Statistika, kao i zahtjevima definisanim u okviru Poglavlja 17 – Ekonomska i monetarna unija.
Iz Monstata su dodali da je na nivou Evrope definisana metodologija izrade sistema nacionalnih računa sadržana u Evropskom sistemu računa – ESA 2010.
„Primjenom te međunarodno usaglašene metodologije, na bazi metodoloških koncepata, definicija, klasifikacija i računovodstvenih standarda, kroz konzistentan i koherentan set podataka, omogućava se sinteza svih dostupnih finansijskih informacija o ekonomskim transakcijama u državi“, saopštili su iz Monstata.
Podaci dobijeni primjenom metodološkog standarda ESA 2010, prema riječima predstavnika Monstata, omogućavaju da se stekne uvid u stanje i kretanje performansi ekonomije.
„Oni omogućavaju mjerenje nivoa ekonomskog razvoja zemlje i stope ekonomskog rasta, praćenje kretanja osnovnih ekonomskih varijabli, kao što su potrošnja domaćinstva i države, investicije i ponašanje sektora države, te za izradu finansijskih računa“, objasnili su iz Monstata.
Oni su naveli da, shodno Zakonu o zvaničnoj statististici, Monstat koristi međunarodne metodologije i standarde, dok se izbor tehnika i metoda obavlja na nezavisan i stručan način uz uvažavanje kvaliteta izvora podataka, njihovu raspoloživost, optrećenost izvještajnih jedinica i ostale principe Kodeksa prakse evropske statistike.
Iz Monstata su podsjetili da su, shodno Zakonu o zvaničnoj statistici, Programu zvanične statistike, Pregovaračkoj poziciji, kao i potpisanim memorandumom o saradnji sa Centralnom bankom (CBCG) i Ministarstvom finansija, definisane obaveze proizvodnje podataka iz oblasti statistike nacionalnih računa na način da sve tri institucije u skladu sa svojim nadležnostima primjenjuju ESA 2010 metodologiju.
Oni su saopštili da Monstat razvija i proizvodi nacionalne račune za nefinansijski i sektor domaćinstava, a Ministarstvo finansija i CBCG za dio sistema nacionalnih računa – ESA 2010 u statistici javnim finansijama, odnosno finansijskih računa.
Monstat je, shodno Zakonu o zvaničnoj statistici, glavni nosilac i diseminator statističkih podatka, organizator i koordinator sistema zvanične statistike i predstavlja zvaničnu statistiku Crne Gore u međunarodnom statističkom sistemu.
Predstavnici Monstata su kazali da je oblast zvanične statistike u procesu pregovora sa EU zastupljena kao posebno pregovaračko poglavlje, ali je od velike važnosti i za ostala, imajući u vidu povezanost s mnogim oblastima u okviru pregovora.
„Na bazi podataka koje proizvede zvanična statistika, mjeriće se napredak u svim oblastima“, rekli su iz Monstata.
Oni su podsjetili da u procesu evropskih integracija Monstat ima dvostruku ulogu, koja podrazumijeva usklađivanje Poglavlje 18 – Statistika sa zakonodavstvom EU i pružanje statističkih podataka i informacija drugim relevantnim poglavljima u procesu evropskih integracija.
Monstat je, shodno toj dvostrukoj ulozi, član brojnih radnih grupa za ostala pregovaračka poglavlja, pa tako i za ono koje se odnosi na ekonomsku i monetarnu uniju.
„Ostvarivanjem rezultata u cilju ispunjenja završnih mjerila za Poglavlje 18 – Statistika, Monstat obezbjeđuje inpute iz domena svoje nadležnosti koji imaju takođe veliku upotrebnu vrijednost i u Poglavlju 17“, objasnili su statističari.
Monstat je, prema riječima njegovih predstavnika, posvećen proizvodnji podataka u cilju daljeg usklađivanja zvanične statistike Crne Gore i statistike nacionalnih računa sa Evropskim sistemom nacionalnih i regionalnih računa – ESA 2010.
„Kroz kontinuirano poboljšanje obuhvata i kvaliteta administrativnih izvora podataka, radimo na obezbjeđivanju kvalitetne primjene relevantnih metodoloških standarda Sistema nacionalnih računa“, naveli su iz Monstata.
Oni su dodali da je, s tim u vezi, značajno povećan broj potpisanih memoranduma o saradnji kako bi se obezbjedilo veće korišćenje administrativnih izvora podataka i postigao željeni nivo harmonizacije.
Posebno se, u tom smislu, ističe potpisivanje Trilateralnog memoranduma o saradnji sa CBCG i Ministarstvom finansija, koji utvrđuje obaveze proizvodnje podataka nacionalnih računa sve tri institucije kada su u pitanju evropske integracije.
Tekst je napisan uz finansijsku podršku Evropske unije kroz realizaciju projekta “Dealing with ethics and fake news” pod oznakom IPA2018/397-252. Sadržaj je isključiva odgovornost Agencije MINA i ne mora nužno odražavati stavove EU. Tekst se može preuzimati uz obavezno navođenje izvora.
