Podgorica, (MINA-BUSINESS) – Značajan rast prometa, zahvaljujući prodaji pet odsto akcija Crnogorskog elektroprenosnog sistema (CGES), i skok oba indeksa obilježili su na Montenegroberzi prvu radnu sedmicu u ovoj godini.
Pokazatelj vrijednosti deset najboljih kompanija, MNSE10, ojačao je 3,8 odsto na 739,55 poena, a MONEX tri odsto na 10.639,61 bod.
Promet, realizovan kroz 133 transakcija, porastao je na sedmičnom nivou 6,5 puta na 7,16 miliona EUR, uglavnom zahvaljujući prodaji akcija CGES-a.
Na berzi je u utorak Elektromreža Srbije (EMS) kupila pet odsto akcija CGES-a od malih akcionara, za ukupno 6,9 miliona EUR. EMS je, kupovinom oko 7,29 miliona akcija CGES-a po prosječnoj cijeni od 94,93 centa za dionicu, povećao udio u crnogorskoj kompaniji na 15 odsto.
„Kupovina dodatnih akcija CGES-a, u ekonomskom i poslovnom smislu predstavlja opravdanu investiciju u uspješno preduzeće koje obavlja istovrsnu djelatnost kao naša kompanija, a čiji prihodi, dobit i imovina pokazuju tendenciju rasta“, saopštili su iz EMS-a.
Dionice CGES-a su na sedmičnom nivou porasle tri odsto na 85,5 centi.
Na berzi su ove sedmice skočile akcije Elektroprivrede deset odsto na 3,3 EUR, Budvanske rivijere 4,2 odsto na pet EUR, a Jugopetrola i Crnogorskog Telekoma neznatno na 8,99 EUR, odnosno 1,11 EUR.
Rast su zabilježile i dionice Plantaža i Luke Bar, po deset odsto na 9,9 centi, odnosno 30 centi, dok su akcije Poslovno logističkog centra Morača ostale nepromijenjene na 2,5 EUR.
Gubile su dionice Marine Bar, jedan odsto na 2,03 EUR.
Trgovano je i akcijama Ulcinjske rivijere, Barske plovidbe i Zetatransa, koje su u petak koštale 2,7 EUR, odnosno 2,65 EUR i 88 centi.
Promet dionicama fondova iznosio je skoro dvije hiljade EUR, a trgovano je Eurofondom i HLT-om, koji su sedmicu završili na 0,23 centa, odnosno 0,04 centa.
Ovu sedmicu su ponovo obilježila dešavanja u avio sektoru. Iz Vlade je, prema pisanju medija, najavljeno da će proces osnivanja nove državne avio-kompanije, registrovane pod nazivom ToMontenegro, biti završen najkasnije za dvije do tri sedmice.
Do tada bi trebalo da bude poznato i da li će i pod kojim uslovima Montenegro Airlines (MA) moći da obnovi letove makar do Beograda, koliko će radnika preći u novo preduzeće i kako će biti obeštećeni zaposleni koji ne pređu. Do sada je usvojena odluka o osnivanju avio-kompanije, kao i njen statut, a predstoji izbor rukovodstva.
Odbor direktora i izvršnog direktora ToMontenegra biraće direktno Vlada, nakon čega predstoji preuzimanje dijela imovine od MA, a zatim i obezbjeđivanje licenci, slotova i brojnih dozvola. Prvi letovi nove kompanije mogli bi se očekivati za šest do devet mjeseci, mada nije isključen ni kraći rok.
Izvršni direktor MA, Vlastimir Ristić, u četvrtak je podnio ostavku i o tome obavijestio Odbor direktora kompanije, koji treba da mu je konstatuje i izabere vršioca dužnosti. Problem je u tome što su članovi Odbora direktora ranije podnijeli ostavke, pa je pitanje ko može konstatovati Ristićevu ostavku.
Ove sedmice je iz Vlade najavljeno da će isplata subvencionisanih zarada za decembar biti realizovana poslije 20. januara, nakon što se za to steknu zakonski uslovi.
Iz Ministarstva ekonomskog razvoja su objasnili da Agencija za zaštitu konkurencije (AZK) vodi ispitni postupak ocjene prvog i trećeg paketa socioekonomskih mjera, nakon čega će se stvoriti preduslovi za isplatu subvencija za decembar, kao i podršku planiranu za prvi ovogodišnji kvartal.
Iz AZK-a je, u međuvremenu, konstatovano da su socioekonomske mjere, u cilju saniranje negativnih posljedica pandemije, u skladu su sa Zakonom o kontroli državne pomoći. Oni su objasnili da su mjere zakonite ukoliko su u skladu sa Privremenim okvirom za mjere državne pomoći u svrhu podrške ekonomiji u pandemiji, kojim je propisano da maksimalna pomoć po korisniku može biti do 800 hiljada EUR.
Ove sedmice je objavljeno i da je Ministarstvo finansija i socijalnog staranja donijelo rješenje o privremenom finansiranju za januar, što je izazvalno brojne reakcije opozicionih partija.
U rješenju je navedeno da se potrošačkim jedinicama, koje se finansiraju iz budžeta, za januar odobravaju sredstva do iznosa jedne dvanaestine stvarnih izdataka u prethodnoj fiskalnoj godini.
Poslanik Socijaldemokrata, Damir Šehović, pozvao je crnogorski parlament i Državnu revizorsku instituciju da reaguju povodom rješenja o privremenom finansiranju, za koje tvrdi da je nezakonito i neustavno.
I Socijaldemokratska partija je najavila podnošenje predloga za ocjenu ustavnosti rješenja o privremenom finansiranju, dok su iz Demokratske partije socijalista upozorili da je Ministarstvo direktno prekršilo Ustav zbog retroaktivnosti.
Vlada je sredinom decembra donijela odluku da pređe na privremeno finansiranje, umjesto da predloži budžet za ovu godinu, koji bi trebalo da bude donesen do marta. Privremeno finansiranje je omogućeno Zakonom o budžetu i fiskalnoj odgovornosti.
Sedmicu je obilježila i informacija da je Vlada pokrenula procedure za početak pregovora o reprogramiranju kredita prema kineskoj Exim banci, koji se odnose na dionicu auto-puta Podgorica-Mateševo i za kupovinu brodova za Crnogorsku i Barsku plovidbu.
Prva rata za otplatu kredita za prioritetnu dionicu auto-puta od oko 33,5 miliona USD stiže na naplatu u julu. Rate kredita za brodove se otplaćuju već nekoliko godina i to najviše iz državnog budžeta, što je Agencija za zaštitu konkurencije okarakterisala kao nezakonitu državnu pomoć. Sljedeća polugodišnja rata kredita za brodove, u visini od oko pet miliona USD, dolazi na naplatu 20. januara.
Iz tog Vladinog resora su, u međuvremenu, potvrdili da su pregovori sa kineskim kreditorima odloženi za ponedjeljak.
Vlada će u pregovorima u vezi kredita za auto-put pokušati da odloži plaćanje glavnice duga za nekoliko godina, dok je cilj pregovora u vezi sa reprogramiranjem zajmova za dvije plovidbe odlaganje obaveza zbog krize u pomorstvu, ali i izbjegavanje spora oko državne pomoći.
