Podgorica, (MINA-BUSINESS) – Crna Gora је ispunila uslove za privremeno zatvaranje pregovora u poglavlju које se odnosi na intelektualnu svojinu, ali će konačna odluka o tome zavisiti od procjene Evropske komisije (EK) u pogledu ispunjenosti mjerila.
Generalna direktorica Direktorata za unutrašnje tržište i konkurenciju u Ministarstvu ekonomije, Biljana Jakić, je povodom Svjetskog dana intelektualne svojine, koji se obilježava sjutra, kazala da je EK Crnoj Gori postavila četiri mjerila za zatvaranje poglavlja koje se odnosi na intelektualnu svojinu.
„Od toga se tri odnose na usaglašavanje zakonodavstva sa pravom Evropsje unije (EU), a četvrto na obezbijeđivanje dovoljnih administrativnih kapaciteta za postupak priznavanja i sprovođenja prava intelektualne svojine i obezbjeđivanje evidencije bilansa ostvarenih rezultata o istražnim postupcima, krivičnim gonjenjima i sudskim postupcima u slučaju kršenja prava“, rekla je Jakić u intervjuu za PR centar.
Govoreći o Svjetskom danu intelektualne svoje, Jakić je podsjetila da je taj datum ustanovila Svjetska organizacija za intelektualnu svojinu i da se tradicionalno obilježava od 2000. godine, u cilju podizanja svijesti o značaju i uticaju intelektualne svojine na svakodnevni život.
„Ovaj datum predstavlja datum stupanja na snagu Konvencije o ustanovljavanju Svjetske organizacije za intelektualnu svojinu iz 1970. godine. Tema ovogodišnjeg Svjetskog dana intelektualne svojine je Inovativnost za zelenu budućnost“, kazala je Jakić.
Prema njenim riječima, pojam pravo intelektualne svojine obuhvata autorsko i srodna prava, kao i pravo industrijske svojine.
„Autorsko pravo obuhvata prava autora književnih, naučnih i umjetničkih djela, dok srodna prava obuhvataju prava interpretatora, proizvođača fonograma, filmskih producenata, radiodifuznih organizacija i izdavača i posebna prava proizvođača baza podataka“, dodala je Jakić.
U pravo industrijske svojine spadaju patentno pravo, pravo žiga i zaštite industrijskog dizajna, pravo zaštite oznake geografskog porijekla, topografije integrisanog kola i biljne sorte, pravo suzbijanja nelojalne konkurencije i poslovna tajna.
Jakić je ocijenila da je jačanje mehanizama saradnje između organa koji se bave pravima intelektualne svojine od velikog značaja za dalje unapređenje sistema zaštite prava intelektualne svojine u Crnoj Gori.
„S tim u vezi, uspostavljen je i odlično funkcioniše mehanizam saradnje između svih organa koji su identifikovani kao ključne institucije u sistemu zaštite prava intelektualne svojine“, dodala je Jakić.
Sprovode se, kako je kazala, različite aktivnosti, sa ciljem podizanja svijesti javnosti o značaju prava intelektualne svojine.
„Jedna od najznačajnijih su Dani zajedničke akcije koja ima za cilj da se građani informišu o značaju prava intelektualne svojine kroz promotivni materijal. Takođe, u cilju zaštite prava intelektualne svojine, obavlja se pojačana kontrola kod preduzeća koji se bave prometom roba čijom distribucijom se mogu povrijediti prava intelektualne svojine, kao i pojačani nadzor na graničnim prelazima“, saopštila je Jakić.
Na pitanje kome se mogu obratiti autori koji sumnjaju u zloupotrebu njihovog djela i kakva je procedura u tim slučajevima, Jakić je odgovorila da nosilac prava na autorskom djelu ili predmetu srodnih prava čije je pravo povrijeđeno može tražiti zaštitu svojih prava i naknadu štete po opštim propisima.
„To znači da nosioci prava zaštitu ostvaruju pred sudom, podnošenjem tužbe. Ova oblast je detaljno uređena Zakonom o autorskom i srodnim pravima, s tim što se u značajnoj mjeri primjenjuju i odredbe zakona kojim se uređuje parnični postupak, zakona kojim je regulisan izvršni postupak i opšta pravila o naknadi štete“, precizirala je Jakić.
