Podgorica, (MINA) – Evropski sud za ljudska je, od početka rada do kraja prošle godine, donio 1.150 presuda u odnosu na zemlje Zapadnog Balkana, od čega 68 u predmetima protiv Crne Gore.
To se navodi u analizi sudske prakse Evropskog suda za ljudska prava u odnosu na zemlje Zapadnog Balkana, objavljenoj u stručnom časopisu “Pravna hronika”, koji izdaje Visoko sudsko i tužilačko vijeće Bosne i Hercegovine (BiH) i AIRE centar.
“Analiza upućuje da je od početka rada do 31. decembra 2021. godine u odnosu na ove zemlje izrekao 1.150 presuda. Sud je izrekao ukupno 86 presuda u predmetima protiv Albanije, 105 protiv BiH, 474 protiv Hrvatske, 185 protiv Sjeverne Makedonije, 68 protiv Crne Gore i 232 protiv Srbije”, kaže se u analizi.
Dodaje se da je broj neriješenih predmeta pred Sudom krajem prošle godine iznosio 70.150, u poređenju sa 61,5 hiljada krajem 2020. godine.
Kako se navodi u saopštenju AIRE centra, to povećanje od 13 odsto može se donekle pripisati povećanju ukupnog broja podnesenih predstavki.
“Pored toga, dok je došlo do pada broja predmeta dodijeljenih odborima, kao i do značajnog povećanja broja predmeta upućenih na razmatranje sudijama pojedincima, vijećima i Velikom vijeću”, dodaje se u analizi.
Navodi se da, kada je u pitanju region, u prošloj godini se ističe nekoliko presuda koje predstavljaju značajan doprinos praksi Evropskog suda, od kojih se posebno ističe član 3, zabrana mučenja i nečovječnog i ponižavajućeg postupanja.
U tim slučajevima, kako je pojašnjeno, sud je odlučio o predmetima vezanim za povredu procesnih aspekata člana 3.
Kako je saopšteno, sud je konstatovao da pokretanje prekršajnog postupka kao i pogrešno obustavljanje krivičnog postupka iz formalnih razloga predstavljaju povredu procesnih obaveza države na osnovu člana 3.
“Sud je takođe odlučio o predmetima u kojima su se podnosioci predstavki žalili na povrede materijalnih aspekata člana 3, na primjer na zlostavljanje tokom zadržavanja u policiji”, pojašnjava se u analizi.
Dodaje se da se tu posebno ističu presude u predmetima Sabalić protiv Hrvatske i Zličić protiv Srbije.
Iz AIRE centra su kazali da se, kada je riječ o pravu na pravično suđenje, takođe bilježi nekoliko važnih presuda i pitanja vezanih za Zapadni Balkan.
“Podnosioci predstavki su se konkretno žalili na nedovoljno vrijeme za pripremu odbrane, pravičnost suđenja, dužinu postupka na nacionalnom nivou i ispunjenost uslova vezanih za sud obrazovan na osnovu zakona”, kaže se u analizi.
Dodaje se da se to se posebno može sagledati kroz presude Galović protiv Hrvatske, Zličić protiv Srbije, Delić protiv Bosne i Hercegovine i Xhoxhaj protiv Albanije.
Kako je saopšteno, Sud se po prvi put bavio postojanjem temeljne povrede /fundamental defect/ u krivičnom postupku koji je omogućio njegovo ponavljanje u skladu sa članom 4 Protokola br. 7 uz Evropsku konvenciju o zaštiti ljudskih prava i osnovnih sloboda.
Sud je zaključio da propust države da istraži motive mržnje za nasilni napad i da te motive uzme u obzir prilikom određivanja kazne za nasilne zločine iz mržnje predstavljaju takve temeljne povrede.
“Sud u Strazburu je razmotrio primjenjivost člana 8 (pravo na poštovanje privatnog i porodičnog života) u vezi s mjerama preduzetim u oblasti obrazovanja”, kaže se u analizi.
Navodi se da se sud distancirao od svoje ranije prakse i naglasio da je došlo do evolucije društvenih stavova o primjeni mjera disciplinovanja djece, pri čemu je naglasio potrebu zaštite djece od svih oblika nasilja i zlostavljanja.
Sud je, kako je saopšteno, ponovo potvrdio da je pojmom privatnog života obuhvaćen i fizički i psihički integritet nekog pojedinca, kao i da su države stoga u obavezi da štite fizički i moralni integritet pojedinaca od drugih osoba.
“Za region su tu važne presude u predmetima: F.O. protiv Hrvatske i Špadijer protiv Crne Gore (mobing)”, zaključuje se u analizi.
Ostala važna pitanja u regionu o kojima je Sud prošle godine odlučivao odnosila su se na član 2, pravo na život i član 10, odnosno slobodu izražavanja.
Iz AIRE centra su kazali da je 15. izdanje “Pravne hronike” kroz analize uključilo i pregled rada domaćeg pravosuđa.
Oni su naveli da redovno objavljivanje relevantnih informacija o sudskoj praksi predstavlja temelj daljnjeg obrazovanja i informisanja nosilaca pravosudnih funkcija u BiH.
Razvoj i publikovanje “Pravne hronike” je podržala Vlada Ujedinjenog Kraljevstva.
Pravo preuzimanja ovog sadrzaja imaju samo korisnici Agencije MINA.
Kompletna informacija dostupna je korisnicima na linku MINA SERVIS
Longer version of article is available on a link MINA ENGLISH SERVIS
