Podgorica, (MINA-BUSINESS) – Projekat Otvoreni podaci za otvorene evropske inovacije (ODEON) će nakon 35 mjeseci trajanja biti završen sjutra, a fokusirao se na pružanje podrške javnim institucijama da povećaju količinu i kvalitet otvorenih podataka.
Porjekat finansira Evropska unija (EU) u okviru Mediteranskog transnacionalnog programa saradnje Interreg Mediteranean, a implementiralo ga je deset institucija i organizacija iz sedam zemalja, među kojima je jedino Crna Gora izvan EU.
Crnogorski partner je Privredna komore (PKCG), koja je realizovala projektne aktivnosti u saradnji sa Ministarstvom javne uprave, sadašnjim Ministarstvom javne uprave, digitalnog društva i medija, kao pridruženim partnerom.
Projekat ODEON, kako je saopšten iz PKCG, imao je za cilj da podrži rast klastera i malih i srednjih preduzeća u oblasti pametne specijalizacije na mediteranskim područjima koja su uključena u projekat, fokusirajući se na zeleni/plavi rast, kroz eksploataciju otvorenih i velikih podataka.
“Polazeći od politika e-uprave, dostupnost i kvalitet otvorenih podataka za obradu osigurani su koristeći alate koji su proizašli iz projekta i inicijative koje su služile u fazi kapitalizacije”, navodi se u saopštenju.
Projekat ODEON fokusirao se na pružanje podrške javnim institucijama da povećaju količinu i kvalitet otvorenih podataka, uspostavljanje čvorišta otvorenih podataka (Data Hub) na nacionalnom nivou u svakoj od zemalja koja učestvuje u projektu. Zadatak tih Hub-ova bio je, i ostaje, da se pruži podrška eksploataciji otvorenih podataka od malih i srednjih preduzeća kroz inovativne usluge i proizvode.
“Kroz realizaciju projekta, težilo se ostvarenju više ciljeva, i to da se poveća dostupnost besplatnih i kvalitetnih otvorenih podataka, ojača upotreba i ponovna upotreba ovih podataka, i pruži podrška javnim i privatnim akterima zainteresovanih za upotrebu i ponovnu upotrebu otvorenih podataka”, rekli su iz PKCG.
Ti ciljevi realizovani su kroz pokretanje sedam nacionalnih/regionalnih čvorišta otvorenih podataka, razvoj poslovanja i primjenu otvorenih podataka kroz organizaciju hakatona, pitching, studijskih posjeta, regionalnih i lokalnih tematskih seminara i radionica, jačanje tržišnih mogućnosti u vezi sa korišćenjem otvorenih podataka, jačanje uticaja samog projekta ODEON i osnivanje MED klastera otvorenih podataka radi osnaživanja ekonomije podataka na transnacionalnom nivou.
“Taj klaster se sastoji od malih i srednjih preduzeća, start up-ova, istraživačkih i drugih institucija i ima kapacitet da razvije preduzetničku, marketinšku i socijalnu vrijednost otvorenih podataka”, kazali su iz Komore.
Crnogorsko nacionalno čvorište otvorenih podataka Data HUB konstituisano je 3. jula prošle godine u Privrednoj komori, i okuplja 53 predstavnika javne uprave, privrede, naučne zajednice i civilnog sektora.
“Cilj njegovog uspostavljanja je unapređenje ekosistema otvorenih podataka, koji predstavljaju potencijal u kreiranju novih vrijednosti i doprinose podizanju kvaliteta društva i konkurentnosti crnogorske privrede”, objasnili su iz PKCG.
Misija Data Huba je podsticanje kreatora da poboljšaju kvalitet i povećaju kvantitet otvorenih podataka, unapređenje znanja o otvorenim podacima, njihovoj vrijednosti, kvalitetu i eksploataciji, podsticanje stvaranja dodate vrijednosti kroz aplikacije, te da se sinergijom dođe do inovativnih rješenja.
“Sve to je u cilju ostvarivanja vizije da javni i privatni sektor prihvate važnost objavljivanja i valorizacije otvorenih podataka, stvaranja kadra obučenog da u odgovarajućoj formi ponudi setove podataka koji će biti izvorište inovativnih ideja, snaženja IT sektora spremnog da ponudi inovativne aplikacije na bazi otvorenih podataka, te da otvoreni podaci, uz mogućnost preuzimanja, distribucije, prilagođavanja, povezivanja sa drugim podacima, budu integrisani u poslovne procese, proizvode i usluge”, precizirali su iz Komore.
Projektne aktivnosti koje su pratile uspostavljanje Data HUB-a bile su usmjerene na podizanje svijesti o konceptu otvorenih podataka, podsticanje javne uprave i drugih institucija/kompanija za objavljivanje i unapređenje svojih setova podataka, promociju aplikacija nastalih na bazi otvorenih podataka, organizovanje radionica za članove čvorišta sa ciljem povećanja znanja o ekonomiji zasnovanoj na podacima, poslovnim vještinama i pristupu finansijama, realizavanje različitih vidova edukacije za donosioce odluka, studente, istraživače i preduzetnike za razvoj novih proizvoda i usluga baziranih na resursu otvorenih podataka, saradnja sa partnerskim Data HUB-ovima i druge.
“U toku perioda realizacije aktivnosti u okviru crnogorskog čvorišta otvorenih podataka, oko 400 učesnika prisustvovalo je brojnim seminarima, radionicama i obukama koje su organizovane u okviru pomenutih tema, sa predavačima i stručnjacima iz oblasti otvorenih podataka iz zemlje, regiona i Evrope”, navodi se u saopštenju.
Organizovana su i podržana dva hakatona, u oktobru prošle godine i novembru, sa ciljem da se mladi profesionalci i programeri podstaknu na korišćenje otvorenih podataka dostupnih na nacionalnom portalu za kreiranje novih ICT rješenja koja su usmjerena na poboljšanje života ljudi u Crnoj Gori i pojednostavljivanje određenih procesa.
“U prvoj nedjelji marta organizovano je i niz aktivnosti u okviru Nedjelje otvorenih podataka, koja se u istom periodu realizuje u mnogim zemljama svijeta. Cilj ovih događaja bio je da se široj javnosti, predstavnicima državnih i lokalnih institucija, NVO-a, a posebno privatnom sektoru skrene pažnja na važnost otvorenih podataka, kao i na mogućnosti koje tako dostupni podaci pružaju”, dodaje se u saopštenju.
Ciljevi i budući planovi Data HUB-a u Crnoj Gori su u vezi sa pripremom posebnih nacionalnih izvještaja kroz analizu tržišnih mogućnosti, podsticanjem razmjene informacija, zajedničkih projekata i umrežavanje među članovima nacionalnog Data HUB-a, kao i partnerskih Data HUB-ova, pružanjem doprinosa MED klasteru otvorenih podataka, kao i povećavanjem broja članova Data HUB-a.
Planovi se odnose i na podizanje nivoa svijesti o značaju samih otvorenih podataka i angažovanje institucija i preduzeća da otvaraju podatke, promociji i komunikaciji, poboljšanju kapaciteta za distribuciju i upotrebu otvorenih podataka kroz organizovanje obrazovnih i informativnih događaja za kreatore politika i aktera uključenih u proces inovacija, objavljivanjem materijala na tu temu putem društvenih medija i ostalih kanala komunikacije.